ديوارهاي تخريب شده همه آن چيزي كه از قلعه برجاي مانده است
در مسير بزرگ راه شهيد كلانتري از اورميه به تبريز وقتي حركت مي كنيد در سمت چپ جاده در مجاورت شهرك صنعتي فاز يك و چسبيده به تراكتورسازي اورميه تپه مخروطي شكل به نام بخشي قالا كه در ميان اهالي به اوزبك قالاسي و باش قالا نيز معروف است ،قرار دارد و از دور شما را به سمت خود مي خواند . كمي دورتر از اين تپه ده چيچكلو، و كمي آن طرف تر ده بيگ صفر(بي صه فر) قرار دارد. حسن انزلي در كتاب اورميه در گذر زمان صفحه 200چنين مي نويسد: در قسمت شرقي تپه مزبور سنگي به طول 80/1متر و عرض 1متر وجود دارد كه در سطح خارجي آن خطوطي شبيه خط عيلامي ديده مي شود كه تا حال خوانده نشده است. بعد از استيلاي عرب كلمه الله در قسمت فوقاني آن حك شده است . اين قلعه زماني در اختيار اوزبك پهلوان بوده و در حدود سالهاي 617هجري اوزبك پهلوان جاده هاي اطراف را زير سازي كرده و پلي ساخته كه در ميان اهالي به اوزبك كورپوسي مشهور است .
ظروف سفالي مكشوفه و آلات مفرغي كه از اين تپه بدست آمده قدمت آن را به ديرتر از دوران ساساني مي رساند. زيرا دفن مردگان در زمان ساساني به اين شكل معمول نبوده است.
اكنون اين تپه به امان خدا رها شده و حفاران و سود جويان هرچه خواسته اند بر سر اين قلعه آورده اند . نگارنده از لوح سنگي مورد بحث آقاي انزلي اثري نديدم آنچه قابل مشاهده است اين است كه جاي جاي تپه از حفاري هاي غير مجاز زخمي است . دامنه حفاري ها چنان بي ملاحظه و بي محابا و گسترده بوده كه در قسمت شرقي حتي جاي حركت بيل مكانيكي نيز ديده مي شود . تمام سرمايه گذاري ميراث فرهنگي هم يك تابلوي فلزي است كه آن هم تخريب شده و منظره مضحكي از آن برجاي مانده است . آقاي بهشتي رئيس سازمان ميراث فرهنگي در زمان خاتمي در مصاحبه اي عنوان كرده بود كه تخريب آثار باستاني ايران بعد از انقلاب معادل هزار سال بوده است . ولي نگارنده معتقد است اين تخريبات در منطقه آزربايجان حتي در برخي موارد عمدي هم مي باشد و دامنه تخريب بسيار بيشتر از هزار سال است ، شاهد بارز آن هم همين اورميه خودمان مي باشد . از تخريب ارك و دارالاماره ارومي در زمان رضا شاه بگيريد تا تخريب و حفاري صد ها تپه باستاني غرب آزربايجان و ساختمان ها ، مساجد( نمونه اش مسجد لطفعلي خان افشار) و كنيسه اورميه واقع در مركز تا تجاوز به حريم مسجد جامع اورميه وتخريب حمام هاي قديمي ( قوشالار حامامي ، شيخعلي خان حامامي و ...) و بنا ها و كاروانسرا هاي شهر باستاني اورميه. حتي تخريبات چنان وسيع است كه همين دو سه سال گذشته باغ تاريخي سياووش( متعلق به سردار عسگرخان افشار ارومي ) تخريب و تبديل به خيابان شورا و مجتمع مسكوني با صدها آپارتمان شد . ( خيابان دانشكده – چهارراه بيمارستان آزربايجان ). به هرجا هم زورشان نرسيده نسبت به تحريف و ترجمه مضحك نام تركي آن به فارسي اقدام كرده اند از قبيل ترجمه نام محله يددي درمان به هفت آسياب ، دوققوز پيله به نه پله ، اورمي ميلي به سه گنبد ، چار باش به چهار بخش و صد ها نمونه و نظيره آن كه در جاي جاي آ زربايجان قابل مشاهده است است . جاهاي ديگر را هم با نامگذاري به نام شهدا از سكه انداخته ند و در زمان حال فقط قديمي ها مي دانند كه مثلا محله جارچي باشي يا علي گورگه و يا مثلا باغ مئشه در كجا قرار دارد . مثالاً در همين اورميه خودمان اگر از يك جوان زير سي سال بپرسيد كه كومور ميداني يا شرف قبير صانديقي يا قوچ قبير صانديقي و يا مثلا نظر باغي كجاست و يا يوردشاه و ديل گوشا محلله سي و يا نوو گچر كجاست جوابي براي شما نخواهد داشت . هزاران افسوس و دريغ از اين همه فرهنگ ستيزي و تهاجم فرهنگي و قتل عام ميراث نياكان.(اورمولو تايماز خرداد 89)
محل كتيبه سنگي
حفاري غير مجاز
اين هم همه سرمايه گذاري ميرات فرهنگي براي حفظ باش قالا يا بخشي قالاسي
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر