Ramin Mahmudlu - Qızılbaşlıq ve heterodoks islam bizim inancsal tariximizin bir parçasıdır. köçeri hayat terzine uyqunlaşan bir islam yorumudur ki şaman inancının öyelerinide barındırmaqdadır.ancaq mene göre bu varyant bizim İranda Farslaşmamızın qarşısında engel oluşdurabilecek güce sahib olmamışdır.bu inanc sistemini bir yapı ve yaşam terzi olaraq tanımlarsaq yazılı bir kültüre ve yarqı sistimemine iye olmadığı için bize yerleşik hayata geçişimizde her hansı bir qatqısı olmamışdır ve bizim Farslaşmamıza da zemin yaratmışdır eyni zamanda.menim bu meseleye olan baxışım tarixi sosyoloji baxımındandır yanı Qızılbaşlığın yerleşik hayat terzine uyqun olmadığı için şieliyin menimsenmesine zemin yaratmaqla zaman içerisinde bizim kültürel anlamda İranlılaşmamıza yol açmışdır.
Qızılbaşlıq köçeri Türklerin köçmek ve heyvançılıq ile yaşayıp geçim sağladıqları hayat qoşullarına göre ortaya çıxmışdır dolaysıyla da Türklerin İslamdan önce sahib olduqları Şaman deyerlerini ve bozqır hayatından qaynaqlanan yaşam terzini özünde yansıtmışdır.ancaq bu inanc şehri hayatın gereksinimlerini qarşılayabilecek bir durumda olmayıp İranda yerleşip veya şehrileşen Türkler Fars medeniyet ve yazılı kültürünün yayılmacılığının aracı olan şie şeriet ve huquq sistemini menimsemişlerdir veya onlara menimsetilmişdir.
Anadoluya gelince de ordaki Qızılbaşlar cumhuriyete qeder izole bir topluluq olaraq şehri hayatdan uzaq qalmışlar ayrıca anadoludaki yerleşik ve şehri yapı İranda olanın tersine Türkce dilli olmuşdur.Fatih Sultan mehmet`den itibaren Osmanlı qeydlerinde Türk sözüne qarşı olumsuz anlamın yüklenmesi mesela nefi`nin "Tanrı, Türke irfan çeşmesini yasaklamıştır" ifadesi yerleşik hayat terzini menimseyen ve medrese görmüş sünni Türklerle köçeri olup medrese eyitimi almamış heterodoks Türklerin arasının açıldığını göstermekdedir bu uçurumun böyümesi gelecekde sefeviyyenin toplumsal dabanını yaratmışdır.
bunları söylemekle Qızılbaşlığı veya o inanca sahip olanları suçlamaq veya yarqılamaq kimi de bir niyyetim yoxdur.qızılbaşlıq bizim tariximizdendir.tarixi etgilerini qonuşmaq ve bu arada olumsuz etgilerinden behs etmek Türk Qızılbaşlığının qorunup qorunmaması ve ona inananların haqlarının savunulup savunulmaması qonusuyla ilgili deyildir.
Qızılbaşlıq Türk tarixinin ayrılmaz parçası olaraq qorunmalı ve yaşatılmalıdır ayrıca ona inananların insani haqlarının mudafie edilmesi de doğal olaraq insani bir görevdir.dolaysıyla Qızılbaşlıq Türklüyün bir qalıntısı ve Türk kültürünün bir parçası olaraq qorunmalı ve Qızılbaşların özgürlükleri ve inancsal haqları insani bir görev olaraq savunulmalıdır.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر