Umud Urmulu
Güney Azərbaycan, Urmiye: Türkiye'nin Güney Azərbaycanın Urmiye şəhərində bulunan yeni Başkonsolosu Batı Azərbaycan valısı ilə görüşərək Urmiye bilimyurdunda Türk dili və Ədəbiyyat bölümü yaranmasını istəyib və önərmişdir.
Türkiye'nin Urmiye Şəhərində bulunan yeni Başkonsolosu bugün Batı Azərbaycan valısı ilə görüşmüş və ikili görüşmədə sınır qapılarıla ilgili sorunları və bir neçə qonu tartışılmışıdır.
Türkiyə Başkonsolosu Razi sınır qapısının sorunları və iki ölkə arasında gərçəkləşn ekonomik ilişkilərə deyinərək ortaq ilişgilərin daha güclənməsini vurğulamışdır. Özəlliklə Əsəndərə sınır qapısında olan sornular toxunan başkonsolosu iki ölkənin yürütmə örgütləri və qonuila ilgili sorumluları sorunları gidərmək üçün daha doğru düzgün çalışmalarını istəmişdir. Eləcə iki ölkə arsında ekonomik ilişgilər yanında Əkincsəl ilişgilərədə vurğu yapılmış və bu qonuda Türkiyə Başkonsolusunun Batı Azərbaycan Salams şəhərində dəfn olan 823 Əsgərin məzarlığına toxunulmuşdur, bu qonud ötəki idə Batı Azərbaycan valılığınə yazılan bir bir namə xatırladılmışdır, deyilənlərə görə hələ bu naməyə Valılıkdən yanıd gəlməmişdir.
Ötə yandan Türkiyənin Başkonsolosu Güney Azərbaycanın Urmiye Şəhəri və Urmiye bilimyurdunda Türk dili və ədəbiyyati bölümünün də açılması diləyi və istəyini yeniləmiş, onun dediklərinə görə Batı Azərbaycan bölgəsi yerəl Ulus Türk olduqları üçün və bölgədə Türklər çoxunluqda olduqlarınadn dolayı Türk dili və ədəbiyyat bölümü Ulus tərəfindən maraq göstəriləcəğini savunmuşdur.
Batı Azərbaycan Qars, Həkkarı , Van, Iğdır və ağrı kimi Türkiye'nin şəhərləriə 500 km ortaq sınırı bulunmaqdadır və bu çizilən sınırlar yapay olduqları üçün bölgədəki dilsəl, əkincsəl, etniksəl vs dayanmadan çizilmişdir.
Türkiye'nin yeni başkonsolosunun Urmiye bilimyurdunda Türk dili və Ədəbiyyat bölümü açılışı istəyi iran devlətı tərəfindən necə qarşılanacağını önümüzdəki günlərdə bu qonuy sərgilənən tavırdan bəllı olacaqdır. Ancaq Tuğralı (rəsmı) olaraq iran devlətı 100 ildir iran sınırlarında Türk diyə bir etnik kimlik və Türkcə diyə bir dilin var olduğunu danmaqdadır, artı iran Coğrafiyası bir çoxuluslu, çoxdilli, çoxkültürlü və çoxdinli coğrafiya olmasına rağmən bu etniksəl, dilsəl və dinsəl çeşidlilik yox sayılmaqda və sistem bu çeşidliliyi ortadan qaldırmaq üçün azınlıq olan farsların dilinə dayalı eyitim sistemilə çeşidliliyi ortadan qaldırmayı amaclamaqdadır, iranda Eyitim sisteminin amacı bireylərı çağdaş bilimlər və karaktersəl olaraq yetişdirmək yerinə fars əkinci və kültürünə dayalı bir ulus, bir dil və bir kimlik yaratmaq üçün qullanılmaqda. Iran’da bu çeşidliliyə rağmən azınlıq olan farscanın ölkənin tək Turğalı dil olması və Anadildə eyitimin bütünlüklə yasaq olması açıqca iran devlətinin çeşidliliyə verdiği önəm və dəyəri göstərməktədir. Bir çox bilimsəl və tərəfsiz bilgi və bəlgəyə görə iran sınırlarında bulunan Türklər azınlıq yox bəlkə bir çoxunluq və bir devlətsiz Ulus olaraq farsları kimi azınlıq tərəfindən yönətilməsi və sömürülməsi ön çıxmaqdadır.
Bireysəl olaraq Türkiyə devlətinin son yüz il içində iran sınırlarındaki Türklərın Asimilasyonunda büyük etgisi olduğunu düşünməktəyəm, Türkiyə devləti öz iç sorunlarını gündəmə gətirməmək və çözmək yerinə iran kimi Türkiyədən sonra dübyada ikinci büyük Türk nüfusuna sahibn coğrafiyanı unutmuş və unutdurulmuşdur. Türkiyə devləti illər bundan öncə Urmiye, Batı Azərbaycan və iranın hər bir yerində Türkcənın gəlişməsı və eyitimi üçün bir istəyivə diləyi ola bilirdi ancaq olmadı, irandakı Türklərın Türkiyənən siyasal yox ancaq əkincsəl və dilsəl olaraq daha doğru düzgün bir tutum sərgiləməyini diləməktidirlər.
Türkiyə Başkonsolosu istəyi dışında irandaki Türklərın devlətdən dilsəl ayrımçılığa son vermək üçün istəkləri irannın gənəlində Türkcənin Tuğralı və eyitim dili olmasıdır və bu olay Anaysal güvəncə altına alınmalıdır.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر