آدیم منیم... اورمو گؤلو- والی گؤزتن

آدیم منیم آلپ ار تونقایدی. اورمو گؤلونده دوغموشدو منی تانری آنام. قورویامادینیز منی سیز آز ائله لری. آغی‌لار اوخودونوز اؤجومو آلما‌دان. آنامی بوغدولار اورمو گؤلونده تورک دوشمه ن‌ له ری. باخدینیز سه س‌سیز سه میرسیز اونورسوزجاسینا. آدیم گاماتایدی منیم. اورمو گؤلونده دوغموشدو تورک تانری‌سی منی. قورویامادینیز منی. آغی‌لارینیزی بیله اونوتدونوز مانقورتجاسینا.آدیم منیم بای به کدی. که سدی‌لر منی ایسلام عه رب‌له ری. قورویامادینیز منی قورخاقجاسینا. آدیم منیم اورمو گؤلو... تورک تانری‌سی دوزلامیشدی منی گؤیچکجه‌سینه. تورک دوشمه ن‌له ری بوغورلار منی ایندی بورادا... قورویون منی... یوخ اولماقداسینیز! قورویون!

Qaynaq

Ardını Oxu - ادامه »

نگین سرخ آزربایجان، خاطره می‌شود

در حالی كه هنوز گرمای تابستان از راه نرسیده، ناقوس مرگ در سراسر اورمو گولو طنین‌انداز شده است. امروز دیگر خبری از نگین سرخ آزریابجان نیست. دریاچه‌ای مرده به رنگ سفید كه نشان از افزایش بیش از حد غلظت نمك در آب است، همه آن چیزی است كه امروز از پارك ملی اورمو گولو باقی مانده است. در بخش‌هایی از دریاچه ‌تا چشم كار می‌كند تنها نمك دیده می‌شود و لایه قطوری از نمك به عمق 50 تا 60 سانتی‌متر در بستر دریاچه تشكیل شده است. لاشه‌های بی‌جان و قندیل بسته و بعضا شكارشده پرندگان بخش دیگری از سناریوی تلخی است كه مجریان عملگرای توسعه بر سر اورمو گولو آورده‌اند. در اطراف جاده شهید كلانتری، مشاهده مقادیر زیادی كف روی سطح آب نشان از تخلیه فاضلاب به دریاچه اورمیه دارد تا حلقه مرگ را برای دریاچه اورمیه تنگ‌تر كند.

بدین ترتیب دریاچه‌ای كه نزدیك به 40 سال از اعلام حفاظت از آن می‌گذرد و عنوان یكی از 9 ذخیره‌گاه بیوسفری ایران را در یونسكو با خود یدك می‌كشد و از سال 1354 نیز در زمره یكی از مهم‌ترین تالاب‌های بین‌المللی جهان در سایت رامسر به ثبت رسیده است امروز در سایه روزمرگی متولیان توسعه در حال نابودی تدریجی است.

اورمو گولو به طور قطع به تاریخ می‌پیوندد همانگونه كه آرال در شوروی سابق برای همیشه از روی نقشه جغرافیایی جهان پاك شد. 50 سال قبل هم وقتی مسوولان دولتی در شوروی، طرح‌ها و نقشه‌های بزرگ انتقال آب از حوزه آبریز دریاچه آرال را در ذهن می‌پروراندند هیچ كس تصور چنین روزی را نمی‌كرد كه دریاچه آرال برای همیشه محو شود. قطع یقین آن روز هم متخصصان هشدار می‌دادند كه یك فاجعه انسانی و زیست‌محیطی در حاشیه دریاچه آرال در حال وقوع است. با این وجود آب دو رودخانه «آمودریا» و «سیر دریا»كه در طول تاریخ همواره به دریاچه آرال می‌ریخت به دستور خروشچف رئیس‌جمهوری شوروی در دهه 1950 مسیر خود را تغییر داد. 

خروشچف با این شعار كه پنبه طلای سفید و كالای مهم استراتژیك كشور است اراضی زیر كشت پنبه را از 5/3 میلیون به 5/7 میلیون هكتار افزایش داد اما نتیجه بلندپروازی و جاه‌طلبی‌های او و همفكرانش سرانجام در دهه 1980 میلادی آشكار شد. آب ورودی به دریاچه آرال در مقایسه با دهه 50 به یك‌دهم كاهش و وسعت دریاچه نیز تا 70 درصد تقلیل یافت و 100 كیلومتر از هر طرف پسروی كرد. دو بندر موینیاق در ازبكستان و آرالسك در قزاقستان خشك و متروك شد. صنعت شیلات در این دو بندر به همراه 60 هزار شغل از بین رفت و همه آرزوهای دولتمردان سابق شوروی با نابودی مزارع پنبه همانجا دفن شد. هزینه‌های جبران‌ناپذیر اقتصادی تنها پیامد تصمیمات غلط حاكمان دهه 50 شوروی نبود بلكه فجیع‌تر از آن افزایش شوری آب و محروم كردن پنج میلیون انسان از آب شیرین بود. با خشك شدن دریاچه آرال بستری از نمك به وسعت 36هزار كیلومتر مربع بر جای ماند. طوفان‌های شن و نمك كه حامل غبارهای سمی آفت‌كش‌ها و سموم كشاورزی بودند انواع بیماری‌های تنفسی و سرطان‌های پوستی و ریوی را برای مردم به ارمغان آورد. بر اساس گزارش یونسكو در این منطقه، سلامت زنان باردار به علت كیفیت بد آشامیدنی همچنان رو به وخامت است و نوزادان مرده و ناقص‌الخلقه به دنیا می‌آیند به طوری كه این منطقه هم اكنون یكی از بالاترین میزان مرگ و میرهای نوزادان در جهان را داراست.

اما امروز بعد از تجربه تلخ نابودی آرال، گویا هنوز ما درس عبرت نگرفته‌ایم. نابودی اورمو گولو، تنها نابودی دومیلیون پرنده بومی مهاجر آبزی و كنار آبزی و از بین رفتن تنها جاندار دریاچه یعنی آرتمیا نیست. هر چند به واسطه نابودی آرتمیاها اورمو دیگر سرخ نیست و شهرت جهانی خود را از دست داده است.

40 روستای خالی از سكنه در شرق دریاچه اورمیه تنها بخش كوچكی از پیامدهای نابودی این دریاچه است. وزش بادهای نمكی به تدریج در حال از بین بردن باغ‌های سیب و انگور دریاچه اورمیه است. نابودی اورمو یعنی همان بلایی كه افغان‌ها با بستن آب هیرمند و خشك شدن هامون بر سر 700 هزار نفر از اقوام سیستانی آوردند. البته با این تفاوت كه در آنجا افغان‌ها آب را به روی هامون بستند اما در اینجا این خودمان هستیم كه با دست خودمان كمر همت به نابودی اندوخته‌های طبیعی‌مان بسته‌ایم. خشك شدن اورمو گولو مساوی است با نابودی قطب كشاورزی ایران در سراسر آزربایجان و به دنبال آن بزرگ‌ترین پدیده پناهندگی زیست‌محیطی و مهاجرت به شهرها آغاز می‌شود.

http://tractorfc.com , oyrenciblog.blogfa.com

Ardını Oxu - ادامه »

Urmu Gölü Azərbaycanin Çırpınan Ürəyidir

Urmu Gölü Azərbaycanin Çırpınan Ürəyidir bu Çırpınan Ürəkı çalışaq dayanmasın

Ardını Oxu - ادامه »

صداي آژير خطر دقايقي قبل از تلويزيون اورميه براي آرتمياي اورمو گولو

آرتميا در معرض انقراض میزان ذخایر آرتمیا در اورمو گولو در مقایسه با 10 سال گذشته 80 درصد کاهش یافته است. رئیس مرکز تحقیقات آرتمیای ایران گفت: در حال حاضر ذخایر آرتمیا در اورمو گولو به 230 تن در کل دریاچه رسیده است. آقای اسدپور افزود: شوری بیش از حد، کاهش ارتفاع آب اورمو گولو، کاهش آبهای ورودی، استفاده بی رویه از آبهای زیرزمینی و کاهش نزولات جوی از مهمترین دلایل کاهش ذخایر آرتمیا در اورمو گولو است.

وی گفت: افزایش تعامل با سازمانهای ذیربط ، اجرای طرحهای پرورشی و تکثیر آرتمیا در استخرهای خاکی در حوزه اورمو گولو – مطالعه و شناسایی گونه های مقاوم آرتمیا به شوری و شناسایی سایر منابع آبهای شور برای زیست آرتمیا از مهمترین راهکارهای اصلاحی برای بهبود وضعیت آرتمیا در اورمو گولو در سالجاری است!. رئیس مرکز تحقیقات آرتمیای کشور با اشاره به اینکه امسال 11 طرح تحقیقاتی در مرکز تحقیقات آرتمیای کشور اجرا می شود گفت: از این تعداد 4 طرح جدید و 7 طرح ادامه دار است که برای اجرای آنها 1 میلیارد و 500 میلیون ریال اعتبار اختصاص یافته است. آقای اسدپور ژنتیک ، زیست سنجی ، تکثیر و پرورش ، تغذیه ، فرآوری و پایش وضعیت فیزیکی و شیمیایی و زیستی آرتیما در اورمو گولو را از مهمترین این طرحها عنوان کرد.

منبع:

http://tinyurl.com/yhjadgr

Ardını Oxu - ادامه »

آيا اورمو گولو بحرالميت مي شود؟

انجمن حاميان پارك ملي درياچه اورميه(اورمو گولو)

 اورمو گولو يكي از مهم‌ترين زيست‌بوم‌هاي جهان به ‌شمار مي‌رود از اين‌رو همواره در كتاب‌ها و مقالات اين درياچه با عبارتهاي مختلفي توصيف شده كه از آن جمله عبارتند از:

«دومين درياچه شور جهان»، «بزرگترين زيستگاه طبيعي آرتميا»، «بيستمين درياچه بزرگ جهان»، «شورترين درياچه جهان كه حيات در آن جريان دارد» و«بزرگترين درياچه داخلي ايران» ولي امروزه در كنار اين عناوين، يك رويكرد جديد ديگر نيز ديده مي‌شود كه خبر از بحران زيست محيطي دارد كه اين زيست‌بوم با ارزش با آن دست به گريبان شده است.

چند سال قبل در رسانه ملي رسما اعلام شد كه اورمو گولو(درياچه اورميه) 15 سال ديگر خشك خواهد شد؟! آن روز مشخص نشد كه اين خبر براساس چه مطالعاتي و طبق كدامين دلايل و محاسبات علمي مطرح شد؛ ولي هرچه بود حداقل توانست بخش‌هايي از صفحات نشريات و سايت خبرگزاري‌هاي رسمي را تا به امروز به‌خود اختصاص دهد و حتي بحث داغ محافل خانوادگي نيز شود.

اگر مروري كوتاه بر عناوين خبري و مقالات چند سال اخير داشته باشيم مطالب جالبي درخصوص اورمو گولو(درياچه اورميه) خواهيم يافت كه به‌واقع جاي تامل دارد!

مورخه 28/6/84 (خبرگزاري...): درياچه اورميه تا 50‌سال ديگر نمكزار مي‌شود.26 ماه بعد؛ مورخه 26/8/86 (روزنامه...): 8 سال ديگر درياچه اورميه خشك مي‌شود.

تنها بعد از گذشت 2 روز؛ مورخه 28/8/86 (روزنامه...): درياچه اورميه با روند كنوني تا 20 سال ديگر خشك و به شوره زار تبديل مي‌شود.

32 روز بعد؛ مورخه 1/10/86 (روزنامه...): درياچه اورميه تا 5 سال ديگر خشك و از بين خواهد رفت.

اگر تمامي اين ادعاها را به سال 1387 معادل‌سازي‌ كنيم بايد نتيجه گيري كرد كه: اورمو گولو(درياچه اروميه) تا 47 سال ديگر نمكزار مي‌شود. 7 سال ديگر اورمو گولو(درياچه اورميه) خشك مي‌شود.

اورمو گولو(درياچه اورميه) با روند كنوني تا 19 سال ديگر خشك و به شوره زار تبديل مي‌شود. اورمو گولو(درياچه اورميه) تا 4 سال ديگر خشك و از بين خواهد رفت.

آيا بين آمار 4 سال، 19 سال و 47 سال كه به‌عنوان واپسين سال‌هاي حيات اورمو گولو(درياچه اورميه) مطرح شده است، هماهنگي وجود دارد؟؟ طي 15 سال گذشته اورمو گولو 20 الي 25درصد از مساحت خود را از دست داده است، در اين صورت آيا مي‌توان باور كرد كه در 4 سال آينده، باقيمانده درياچه نيز خشك شود؟

البته شايد اين اتفاق نيز بيفتد ولي نه به‌دليل روند خشكسالي كنوني، بلكه به سبب يك پديده مخرب زيست محيطي دور از انتظار و نادر. همانند ال نينو كه توانست در كوتاه مدت تاثيرات باور نكردني از خود به‌جاي بگذارد.

همان طور كه اشاره شد طي سال‌هاي گذشته بخش‌هايي از درياچه خشك شده است، حال اگر كم آبي در منطقه به همان شيوه گذشته ادامه يابد آيا اورمو گولو در سال‌هاي آينده به سرعت سال‌هاي قبل روند خشك شدن را طي خواهد كرد؟ در طول اين مدت يعني از سال 74-73 شوري آب اورمو گولو از 166 گرم در ليتر به حدود 280 گرم در ليتر افزايش يافته است و گاهي در فصل تابستان به حد اشباع نيز مي‌رسد (بيش از 300 گرم در ليتر).

طبق يك قانون ساده شيمي شدت تبخير با ميزان مواد محلول در آب رابطه عكس دارد، يعني با افزايش شوري و رسيدن به حد اشباع سرعت تبخير كاهش مي‌يابد.

از طرف ديگر در اين مدت مساحت اورمو گولو يك پنجم تا يك چهارم كاهش يافته است.

براساس قوانين اكولوژيكي شدت تبخير با مساحت، زيست‌بوم‌هاي آبي رابطه مستقيم دارد يعني با كاهش مساحت، شدت تبخير نيز كاهش خواهد يافت زيرا سطح تماس آب با هواي مجاور كم مي‌شود.

بنا به دلايل ذكر شده حتي اگر روند خشكسالي به‌صورت سال‌هاي قبل ادامه يابد، انتظار مي‌رود سرعت تبخير درياچه كمتر از گذشته باشد.

طي سال‌هاي اخير آمارهايي به‌ صورت ماهانه و سالانه درخصوص تغييرات ارتفاع اورمو گولو منتشر شده است.

اين آمارها تنها مي‌تواند يك معيار كيفي از وضعيت اورمو گولو باشد ولي اكثرا مشاهده مي‌شود كه به استناد اين آمار تحليل‌هايي درخصوص تغييرات حجم آب درياچه، ميزان تبخير و حتي مدت زمان باقي مانده از عمر اورمو گولو ارائه مي‌شود.

تغييرات ارتفاع در هر زيست‌بوم آبي به شيب بستر و توپوگرافي آن زيست‌بوم بستگي دارد بنابراين هيچ الزامي وجود ندارد كه تغييرات ارتفاع هميشه رابطه مستقيم با ميزان كمي تبخير و تغييرات حجم آب داشته باشد بلكه رابطه آن يك رابطه كيفي است؛ براي مثال اگر در يك درياچه ارتفاع دو برابر سال قبل كاهش يافته باشد نمي‌توان نتيجه گرفت كه سرعت تبخير و حجم آب تبخير شده نيز دو برابر سال قبل بوده است! هرچه شيب بستر كم، كاهش ارتفاع، بيشتر و برعكس اگر شيب بستر بيشتر باشد كاهش ارتفاع كم خواهد بود.

به همين ترتيب ميزان عقب نشيني و پيشروي آب نيز از الگوي شيب بستر پيروي مي‌كند؛ براي مثال در اورمو گولو شيب بستر در ناحيه جنوبي به‌ مراتب كمتر از ناحيه شمالي است در نتيجه عقب نشيني در بخش جنوبي در برخي مناطق حتي به بيش از يك كيلومتر نيز مي‌رسد ولي در بخش شمالي عقب نشيني آب به‌صورت محسوس كمتر از بخش جنوبي است لذا مقدار عقب نشيني و يا پيشروي آب نيز نمي‌تواند معياري براي تحليل‌هاي كمي باشد.

تنها زماني مي‌توان از تغييرات ارتفاع، تحليلهاي كمي درخصوص تبخير و تغييرات حجم آب به‌ دست آورد كه توپوگرافي دقيقي از درياچه در اختيار باشد كه در مورد اورمو گولو چنين اطلاعاتي در دست نيست؟، مگر اطلاعات اوليه در مورد عمق سنجي برخي مناطق.

اگر چنين اطلاعاتي در مورد توپوگرافي درياچه نيز در دست باشد تا كنون به ‌صورت رسمي در تحليل‌هاي اكولوژيكي سال‌هاي اخير از آن استفاده نشده است؟!

به نظر مي‌رسد آمار ارائه شده درباره سال‌هاي باقيمانده از عمر اورمو گولو بر پايه برخي تحليلهاي غيرعلمي از اطلاعات مربوط به تغييرات ارتفاع و پسروي آب درياچه بوده است.

البته در اين بين نبايد اظهار نظرهاي شخصي را فراموش كرد، براي نمونه در مقاله‌اي كه در تاريخ 1/10/86 در يكي از روزنامه‌ها به‌چاپ رسيد، آمده بود ميزان نمك درياچه اورميه كه روزي 80 گرم در ليتر بود اكنون به بيش از 400 گرم در ليتر رسيده است.

از سال آبي 45-44 سازمان آب استان آزربايجان غربي اقدام به ثبت تغييرات سطح آب اورمو گولو كرده است، بر پايه همين اطلاعات دوره پر آبي درياچه براساس ميانگين ارتفاع سطح اورمو گولو متعلق به سال آبي 74-73 است.

از طرفي گزارشات مربوط به شوري آب درياچه كه توسط دانشگاه گنت بلژيك منتشر شده حاكي از آن است كه در سال 1995 (74-73) ميانگين شوري سالانه اورمو گولو 166 گرم در ليتر بوده است و تنها در يك ايستگاه (جنوب شرق درياچه) و آنهم تنها در دي ماه 73 شوري به پايين‌ترين حد خود يعني 128 گرم در ليتر رسيده است.

حال آن روزگاري كه شوري آب درياچه به 80 گرم در ليتر مي‌رسيده چه زماني بوده است؟ از طرفي بالاترين ميزان شوري درياچه كه تا كنون از طرف محققين و كارشناسان به‌صورت رسمي گزارش شده است 330-320 گرم در ليتر است.

در واقع بعد از شوري 280 گرم در ليتر به تدريج نمك درياچه شروع به ته نشين شدن مي‌كند و در شوري 330-320 گرم در ليتر به حد اشباع مي‌رسد. با اين اوصاف شوري بيش از 400 گرم در ليتر توسط چه كسي و از چه منطقه‌اي گزارش شده است؟!

واقعيت انكار شده

صرف ‌نظر از تمامي موارد ذكر شده، مروري بر وضعيت اورمو گولو در 14 سال قبل خالي از لطف نخواهد بود.

امروزه اگر بخواهيم وضعيت اورمو گولو را به تصوير بكشانيم همواره از آمار و ارقام مربوط به سال‌هاي 74-73 استفاده مي‌شود.

ولي مشخص نيست چرا همگي بحراني را كه آن سال‌ها اورمو گولو بدان گرفتار بوده انكار مي‌كنيم؟

آن سال‌ها، در اثر بارندگي‌هاي شديد آب درياچه اورمیه به ‌قدري پيشروي داشته كه زمينهاي كشاورزي به‌خصوص در ناحيه رشكان و بسياري از پلاژها و مناطق تفريحي در منطقه گلمانخانه زير آب رفته بودند.

سنگ‌ چين‌هاي امتداد ساحل اورمو گولو علي الخصوص در منطقه گلمانخانه گواهي بر اين وضعيت انكار شده است.

براساس آمار 40ساله سازمان آب آزربايجان غربي وضعيت نرمال و طبيعي درياچه اورميه را بايد در سال‌هاي 66-58 جست‌وجو كرد.

در سال‌هاي قبل از اين تاريخ درياچه اورمیه بار ديگر با بحران كم آبي شديد دست به گريبان بوده است به‌طوري‌كه گزارشات رسمي نشان مي‌دهد كه در مرداد سال 46 شوري درياچه اورمیه در منطقه جنوبي آن 280 گرم در ليتر بوده است (كتاب چشمه‌هاي آزربايجان، دكتر جنيدي) و در سال‌هاي 70 لغايت 76-75 درياچه با بحران پر آبي مواجه شده و از سال‌هاي 76-75 روند خشكسالي درياچه بار ديگر تكرار شده است.

اگر به آمار شوري اورمو گولو  در سال 66 كه توسط محققين دانشگاه تبريز گزارش شده نظري اندازيم متوسط شوري در فصل بهار و پاييز چيزي در حدود 230 گرم در ليتر بوده است در حالي ‌كه طبق گزارش دانشگاه گنت بلژيك شوري در سال 74-73 (بحران پر آبي درياچه اورميه) به 166‌گرم در ليتر كاهش يافته بوده است.

بنابراين اگر بخواهيم مقايسه‌اي اصولي از وضعيت اورمو گولو داشته باشيم بايد از اطلاعات دهه 60 استفاده كنيم كه در اين زمان زيست‌بوم اورمو گولو نسبت به كليه عوامل اكولوژيكي خود در حالت تعادل بوده است.

اورمو گولو درافق دور

با وجود تمامي دلايل و مطالب ذكر شده نمي‌توان وضعيت اسفناك اورمو گولو را منكر شد؛ اما نبايد فراموش كرد كه تاريخ مصرف برخي از اين پيشگويي‌هاي غيرعلمي در حال اتمام است.

بي‌ترديد يكي از دلايلي كه ديگر مردم به مسايل زيست محيطي توجه ندارند همين بزرگنمايي‌هاي غيرعلمي و شايعه پراكني‌هايي است كه باعث شده واقعيتهاي دردناك طبيعت رو به افول در پشت اين شايعات و اظهار نظرهاي غيرمسئولانه مخفي شوند.

آيا اورمو گولو تا چند سال ديگر خشك خواهد شد؟ و آيا اصلا خشك مي‌شود يا نه؟

اظهار نظر درخصوص اين موضوع نه در صلاحيت يك فرد بلكه وظيفه يك تيم تحقيقاتي مجرب و متخصص است كه با در نظر گرفتن كليه جوانب و با تكيه بر بررسي‌ها و محاسبات علمي به اين پرسش پاسخ دهد.

ولي بايد قبول كرد كه اورمو گولو با ادامه شرايط فعلي مي‌رود تا در آينده نه چندان دور عنوان بحرالميت دوم را به‌خود اختصاص دهد زيرا ذخاير آرتميا و جلبك‌هاي اورمو گولو به شدت كاهش يافته و از طرفي حيات پرندگان بومي و مهاجر اين درياچه نيز به مخاطره افتاده است. و اين واقعيت درياچه اورميه است.

آيا اورمو گولو  به سرنوشت درياچه آرال دچار خواهد شد؟ و آيا وضعيت درياچه آرال را مي‌توان به اورمو گولو تعميم داد؟

http://www.alireza-asem.ir/Daily4.html

Ardını Oxu - ادامه »

Ankarada Urmu Gölü Kampanıyasına Destek

Günü: Cumartesi 03 Nisan, saat 11:30 

Yeri: Gölbaşı, Atatürk Sahil Parkı – Ankara 

* Saat 10:30’da Azerbaycan Kültür Derneği’nin (Bayındır Sokak 37/6Kızılay) karşısından servis kalkacaktır.

Türkiyә’dә yaşayan Azәrbaycanlılardan Urmu Gölü kampanyası dәstәk yığıncağına çağrı 

Önümüzdәki günlәrdә Güney Azәrbaycan böyük vә tarixi bir günә şahid olacaqdır. Traxtur futbol yığmasının dәstәkçilәri, Azәrbaycan üçün bir ölüm qalım mәsәlәsi olan Urmu Gölü’nün quruma sorununa әl qoyub onu dünya gündәminә daşımağı planlayırlar. 

Hәrkәsin bildiyi kimi son illәrdә Güney Azәrbaycan’ın batı bölgәsindә yağınlığın azalması ilә Urmu Gölü yetәrincә su ilә bәslәnәbilmir vә bir kriz ilә qarşı qarşıyadır. Bunun yanısıra Tehran yönәtiminin bölgәdә uyğuladığı tamamı ilә yanlış, ğeyri-elmi vә әski medotlara dayanan su qaynaqları yönәtiminin sayәsindә Urmu Gölü sorunu daha da şiddәtlәnib son dәrәcә tәhlükәli bir hal alıbdır. Elәki söylәnәnlәrә görә durum belә dәvam edәrsә gәlәcәk beş il içәrisindә gölün tamami ilә quruma ehtimali vardır ki bu bölgәdә canlı yaşamı vә doğal ekoloji üçün ağır ve ölümcül bir zәrbә demәkdir. Hal durum belә ikәn görülür ki Tehran yönәtimi bütün çağrılar vә tәpkilәrә rәğmәn bu sorunun qarşını almaq üçün hәlә әn kiçik bir addım belә atmayıbdır vә sanki Urmu Gölü ilә bәrabәr GüneyAzәrbaycan’da canlı yaşamını göz görә görә ölümә tәrk etmәk istәyir. 

Bu gәrgin vә iç acıdan vәziyәtdә eşidilir ki Traxtur yığmasının yardımcıları ki gәrçәkdәn son aylar içәrisindә Azәrbaycan’ın mәzlumiyәt vә mәhrumiyәtinin haq sәsi olublar, Urmu Gölü problemini dünya ictimaiyatının diqqәtinә çatdırmaq üçün son dәrәcә yerli vә anlamı bir kampanya başladıblar ki doğrudan böyük bir tәqdirә layiqdir. Traxtur yığmasının dәstәkçilәri Yengi Gün (Novruz) Bayramı’nın 13’cü günü (Cuma, 02 Aprel - 13 Fәrvәrdin) Urmu Gölü üzәrindәki körpüyә toplaşaraq bu problemi dünyanın diqәtinә çatdıracaqlar. 

Biz Türkiyә’dә yaşayan Azәrbaycanlılar olarq bu önәmli vә anlamlı kampanyaya güc qatmaq amacı ilә Şәnbә 03 Aprel’dә Ankara’da Gölbaşı’na toplaşaraq bu kampanyaya dәstәk verәcәyik. Bu vәsilә ilә Türkiyә’dә yaşayan bütün Azәrbaycanlıları bu yığıncağa qatılmağa çağırmaqla birlikdә bütün dünya ölkәlәrindә yaşayan Azәrbaycanlıları aksiyalar düzәnlәyәrәk bu kampanyaya dәstәk verib bu sorunu dünya ictimaiyatına çatdırmağa yardımcı olmağa çağırıq. 

Aksiya günü: Cumartesi 03 Nisan, saat 11:30 

Yeri: Gölbaşı, Atatürk Sahil Parkı – Ankara 

* Saat 10:30’da Azerbaycan Kültür Derneği’nin karşısından servis kalkacaktır

Qaynaq

Ardını Oxu - ادامه »

کاهش ارتفاع اورمو گولو از مرز شش و نیم متر گذشت

سطح آب اورمو گولو در مقایسه با ۱۴  سال گذشته شش و نیم متر کاهش یافته است .

به گزارش "بی‌ تی‌ ان" مدیر کل حفاظت از محیط زیست آزربایجان غربی در گفتگو با خبرنگاران  گفت : تراز ارتفاع فعلی آب اورمو گولو از سطح دریاهای آزاد یک هزار و ۲۷۱  و ۴۸ صدم متر است که این میزان نسبت به تراز اکولوژیکی نیز دو و نیم متر کاهش یافته است .

آقای عباس نژاد میانگین نمک در آب اورمو گولو را در شرائط عادی بین ۱۸۰ تا ۲۲۰ گرم در لیتر عنوان کرد و افزود : در حال حاضر وضعیت شوری آب اورمو گولو به فوق اشباع که بیش از ۳۴۰ گرم در هر لیتر است رسیده است .

وی گفت : کاهش نزولات  جوی ، کاهش روان آبهای سطحی و استفاده بی‌رویه از آبهای زیر زمینی از مهمترین علت‌های کاهش میزان آب اورمو گولو است .

مدیر کل حفاظت از محیط زیست آزربایجان غربی گفت : با کاهش آب اورمو گولو در حال حاضر ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار هکتار از زمین‌های اطراف اورمو گولو به شوره زار تبدیل شده است .

وی انتقال آب از حوزه‌های اطراف ، بارور کردن ابرها ، افزایش راندمان آبیاری ، بهبود الگوی کشت و رعایت حق آب اورمو گولو را از مهمترین برنامه‌ها برای بر طرف کردن بحران آب اورمو گولو در سالهای آینده عنوان کرد

Qaynaq

Ardını Oxu - ادامه »

نفس های آخر اورمو گولو

میزان شوری آب اورمو گولو به 340 گرم رسیده و سبب ساز شوره زار شدن 250 هزار هکتار از سطح اورمو گولو شده است.

حسین صرافی: مرگ بخشی از اورمو گولو امروز اعلام شد. حسن عباس نژاد، مدیر کل حفاظت محیط زیست آزربایجان غربی در گفت و گو با مهر گفت:" میزان شوری آب اورمو گولو به 340 گرم در لیتر رسیده و 250 هزار هکتار از سطح اورمو گولو را به شوره زار تبدیل کرده است است."

وی اضافه کرد:" سطح آب پارک اورمو گولو با وسعت 570 هزار هکتار در حال حاضر 2.5 متر پایین تر از سطح اکولوژیکی آن در شرایط عادی است."

مدیر کل حفاظت محیط زیست آزربایجان غربی در ادامه نمک موجود در آب این دریاچه را در حالت فوق اشباع اعلام کرد و بیان داشت:" در شرایط عادی میزان شوری آب این دریاچه 180 تا 220 گرم نمک در هر لیتر است که این میزان در شرایط بحرانی فعلی به 340 گرم در هر لیتر می رسد."

مدیر کل حفاظت محیط زیست استان آزربایجان غربی، همچنین از انتقال آب از حوزه های اطراف، بارور کردن ابرها، افزایش راندمان آبیاری، بهبود الگوی کشت و رعایت حق آب اورمو گولو به عنوان مهمترین برنامه ها برای بر طرف کردن بحران آب اورمو گولو در سال های آینده خبر داد.

متخصصان محیط زیست با ابراز نگرانی از مرگ بخشی از اورمو گولو سد سازی متعدد، خشکسالی، فاضلاب صنعتی و پل میان گذر را از علل نابودی اورمو گولو می دانند.

سد سازی‌های بی‌مورد

دکتر جمشید منصوری، پرنده‌شناس، با تأکید بر این که پرندگان مهاجر به زیستگاه‌های مختلفی مهاجرت می‌کنند، می گوید:" بسیاری از زیستگاه‌ها در اورمو گولو به خاطر کم‌آبی و سدسازی روی رودخانه‌های اطراف این دریاچه تخریب شده‌اند و همین موضوع باعث شده تا پرندگان از این زیستگاه مهاجرت کنند."

او با انتقاد از مسدودکردن آب رودخانه‌ها به عنوان محل زندگی پرنده‌های اورمو گولو و بستن سدهای بی‌مورد، اضافه می کند:" پرنده‌ها برای یافتن آب و غذا به این مکان‌ها می‌آیند و وقتی با کمبود آب و غذا مواجه می‌شوند به ناچار برمی‌گردند و به مکان‌های دیگر مهاجرت می‌کنند."

سد سازی روی رودخانه‌های زرینه‌‌رود، سیمینه‌‌رود، گدار و باراندوز با هدف تولید برق سبب شده عمق آب در این دریاچه از 16 تا 22 متر به کمتر از پنج متر برسد.

ناصر آق، استاد دانشگاه سهند تبریز با اشاره به این معضل معتقد است:" اگر بخشی از آب رودخانه خانا(پیرانشهر) را به اورمو گولو منحرف نکنیم علاوه بر مهاجرت پرندگان و مرگ دریاچه باید در انتظار ویرانی مزارع کشاورزی اطراف دریاچه و بیکاری چند هزار نفر باشیم."

مشکل خشکسالی

اورمو گولو  و آرال در یک منطقه واقع شده‌اند. به دلیل گرم شدن کره زمین دریاچه‌های بسیاری از جمله " آرال " خشک شده‌اند. به همین دلیل کارشناسان سرنوشتی مشابه دریاچه آرال برای اورمو گولو پیش‌بینی می‌کنند.

دکتر ناصر آق، استاد دانشگاه سهند تبریز می گوید:" کارشناسان، خشکی اورمو گولو را از نوع چرخشی اعلام و اظهار کرده بودند پس از 10 سال اورمو گولو به وضعیت عادی بازخواهد گشت ولی متأسفانه وضعیت اورمو گولو با وجود گذشت 12 سال از آغاز خشکسالی رو به وخامت گذاشته است."

براساس آمارهای موجود، 67 درصد از سهم عوامل مؤثر در خشک شدن این دریاچه مربوط به عوامل اقلیمی و کاهش میزان نزولات جوی، 25 درصد مربوط به مصارف آب کشاورزی، پنج درصد احداث سازه‌های هیدرولیکی مانند سدها روی رودخانه‌های حوضه آبریز و سه درصد سایر عوامل است. این در شرایطی است که براساس تقسیم‌بندی دیگری، مهم‌ترین فاکتور دخالت انسان‌ در خشک شدن اورمو گولو با سهم 90 درصدی مصرف آب در بخش کشاورزی است.

تهدید فاضلاب صنعتی

اورمو گولو در یکی از مناطق صنعتی - کشاورزی ایران واقع شده است؛ اما به دلیل عدم وجود سیستم فاضلاب صنعتی و نظارت دولت، بسیاری از کارخانه‌ها فاضلاب خود را به سوی اورمو گولو هدایت می‌کنند و این دریاچه از شرق و غرب در معرض تهدیدهای زیست‌محیطی قرار دارد.

محمد درویش، متخصص محیط زیست می‌گوید:" ریختن فاضلاب کارخانه نمک صنعتی شهر مراغه، خواب تازه‌ای است که برای حیات اورمو گولو دیده شده و این خطر بسیار ویرانگر است."

او در ادامه می‌افزاید:" به دنبال این هستند که حجم پساب‌های صنعتی این کارخانه که بالای 20 متر مکعب در ثانیه است را وارد اورمو گولو کنند که اگر چنین اتفاقی بیفتد قطعاً فرایند نابودی کامل اورمو گولو فراهم خواهد شد."

گفتنی است فرماندار مراغه معتقد است که با انتقال پساب کارخانه‌های آلاینده از طریق لوله به اورمو گولو، می‌توان مشکل آلودگی خاک‌های کشاورزی منطقه را حل کرد.

بهلول نعمتی حامی احداث لوله‌ای است که آلاینده‌ها را از فاصله 25 کیلومتری به اورمو گولو منتقل می‌کند. یکی از کارخانه‌های منطقه روزی 8 هزار متر مکعب آب سد علویان را به پساب‌های خطرناک تبدیل می‌کند تا آمونیاک و نمک به اورمو گولو تزریق شود اما به اعتقاد فرماندار انتقال این حجم عظیم آلاینده‌ها به اورمو گولو در مقابل اشتغال 300 نفر در یک کارخانه بسیار بی‌اهمیت است.

پل میان‌گذر و مخالفت کارشناسان

ویژگی طبیعی، چشم‌انداز زیبا، معطلی و سرگردانی گردشگران سبب شد فکر ایجاد پل روی اورمو گولو شکل بگیرد. این فکر پس از قریب به 20 سال به واقعیت پیوسته است در حالی که از نظر کارشناسان محیط‌زیست، احداث این جاده اشتباه بود و موافقت سازمان حفاظت محیط زیست با این کار اقدامی سیاسی محسوب می‌شود. به اعتقاد متخصصان، در حال حاضر با این که کار از کار گذشته است، باز هم می‌توان با اصلاحاتی در ساختار این میان‌گذر جلوی نابودی دریاچه را گرفت.

هادی عابدی، خبرنگار مقیم اورمو(اورمیه) می‌گوید:" افتتاح پل میان‌گذر شهید کلانتری از نظر اقتصادی تأثیر مثبتی بر اقتصاد استان گذاشته است؛ اما مسئله‌ بسیار مهم حفظ و ادامه حیات این دریاچه است."

طراحی این پل با نگاه به پلی که روی دریاچه نمک ایالت یوتا آمریکا ساخته شده، صورت گرفته که به اورمو گولو شباهت دارد؟.

اما دکتر اسماعیل کهرم، استاد محیط ‌زیست دانشگاه آزاد اسلامی می‌گوید:" بارها به دولتمردان اعلام کرده‌ام این میان‌گذر نباید ساخته می‌شد."

او می‌افزاید:" دریاچه‌ها مانند بدن انسان که سیستم گردش خون دارد، سیستم گردش آب دارند. گردش آب، اکسیژن و غذا را به نقاط مختلف دریاچه می‌برد. ما با ایجاد میان‌گذر در این دریاچه اختلال ایجاد و آن را بیمار کرده‌ایم."

او ایالات متحده را مثال می‌زند:" در سراسر این کشور قطار و اتومبیل از روی تالاب‌ها و دریاچه‌ها عبور می‌کنند اما هیچ‌کس کوه را نریخته درون دریاچه یا تالاب. آنها با استفاده از ستون‌های متعدد این عمل را انجام داده‌اند."

محمد جواد محمدی زاده، رئیس سازمان محیط زیست ایران هم با انتقاد از لحاظ نشدن دانش زیست‌ محیطی در احداث پل میان‌گذر اورمو گولو  گفت:" احداث این میان‌گذر از ۲۰ سال پیش آغاز شده بود که متأسفانه در آن زمان دانش فنی زیست‌محیطی به کار بسته نشد."

وی از پیگیری وضع زیست‌محیطی اورمو گولو  خبر داد و افزود:" متأسفانه احداث این پل جریان گردشی آب را به خطر انداخته که قرار است با هماهنگی وزارت راه و ترابری به راهکارهایی برسیم."

محمدی زاده توضیح داد که قرار است در مسیرهای پی‌ریزی‌شده کانال‌هایی را برای عبور آب و تأمین حرکت چرخشی آن تعبیه کنند.

http://khabaronline.ir/news-51153.aspx

Ardını Oxu - ادامه »

اورمو گؤلو گوروتوسو

طرح فوق از مهیار علیزاده

Ardını Oxu - ادامه »

دایانماسین آزربایجانین اوره یی، اورمو گولو

دایانماسین اوره یی آزربایجانین

طرح: مهیار علیزاده

Ardını Oxu - ادامه »

نرم افزار یوردوموز موبایل

نقشه اورمو برای موبایل با فرمت جاوا, قابل اجرا بر روی تمامی گوشی های جاوا

نقشه و نام تمامی خیابانهای اصلی, ترمینالها و فرودگاه, پمپ بنزنها و جایگاه های گاز cng ,

محل و تصویر اماکن تاریخی و مکانهای گردشگری و ...
http://www.boxca.com/ccdt7ct4f8c3/Yurdumuz_Urmu.jar.html

Ardını Oxu - ادامه »

نرم افزار یوردوموز

نرم افزار یوردومور که در زیر نوشته بصورت رایگان برای  دانلود گذاشته شده است حاصل فعالیت چهار ماهه یک تیم نه نفره می باشد که جهت شناساندن اورمو در سطح شهر در نوروز 89 با تیراژ 5000 نسخه آماده گردیده است و تمام هزینه سی دی، رایت و چاپ، با حمایت های مالی اسپانسرهای نرم افزار پرداخت گردیده است.

مطمئناً از آنجایی که تمامی درآمد نرم افزار از طریق اسپانسرهای محترم صرف رایت و چاپ سی دی ها شده و همچنین به خاطر محدودیت زمانی موجود، نرم افزار بدون نقص و ایراد نمی باشد که امیدواریم بتوانیم با یاری نسخه دوم و تکمیلی را به عنوان هدیه ای با اطلاعاتی کاملتر و امکانات نرم افزاری بسیار در اختیار علاقه مندان قرار دهیم.

ارائه اطلاعات خود جهت ورود در نرم افزار به عنوان اسپانسر و همچنین در میان گذاشتن پیشنهادات و انتقادات خود ما را در تقویت ورژن بعدی نرم افزار کمک کنید. 

Yurdumuz.Urmia@gmail.com

نرم افزار یوردوموز را از لینک زیر به صورت رایگان دانلود کنید:

http://www.boxca.com/ogqu33ac5k3f/YurdumuZ.exe.html

Ardını Oxu - ادامه »

ارگه نه قون ماهنی لاری

ارگه نه قون بایرامیندا، خوی، مه ره ند که ند له رینده، ائله جه ده آزربایجانین بیر چوخ یئرله رینده بئله نه غمه له ر اوخونار:

 گه لیر نوروز بایرامی

آچیلار گوله ر هامی.

ساخلا گه لین آنامی

آنامی، هم آتامی.

نوروز گه لیر،یاز گه لیر

نه غمه گه لیر، ساز گه لیر.

باغچالاردا گول اولسون!

گول اوسته بولبول اولسون!

نوروز، نوروز خوش گه لدین

خوش گه لدین، بوش گه لدین

بوش گه لدین، دولو گه لدین

بول گه لدین، سولو گه لدین

ارده بیلده سه حه رین آلاقارانلیغیندا دوروب اوستونه گئده ر، نوو اوستونده ن آتلانیب:

"دیش آغریم، باش آغریم، گوز آغریم، بوردا قالسین". دئیرله ر.

بایرام قاباغی آزربایجانین بیر چوخ یئرله رینده ته که مچی له ر گه له ر و یازین موشتولوقچوسو کیمی ته که م اوینادار، ته که م سایاسی اوخویارلار.

فه رهاد ارده بیلین یورتچو ماحالیندا ائشیدیگی ته که م سایالاریندان نئچه سینی ثبت ائدمیشدیر:

ته که م گه لدی، قیش عومرو قوتاردی،

چوبان توتدو اونو داغدا اوتاردی.

گه لیر بایرام، دالیسینجا یاز گه له جه ک.

سیزین بو تازا بایرامیز موباره ک.

ته که مین ده کندی وار،

اویناماغا فه ندی وار...

هر قاپیدا اویناسا

بیر نلبه کی قه ندی وار.

ته که م گئتدی مئشگینه

وعده وئردی بئش گونه.

گه لمه دی اون بئش گونه،

ته که می اولدوردوله ر

اتدیلار خان کوشگونه.

آشاغیداکی سوزله ری ده علی ریضا ارده بیلی توپلامیشدیر:

آی مه نیم آلا ته که م

باشیما بالا ته که م.

گه زه گه ن آروادلارین

سیرغاسین یالا ته که م.

یاشیللار آی یاشیللار،

دوواردان بویلاشیرلار.

بو ای یامین قیزلاری

ار اوسته ساواشیرلار.

آغ دومانین اوزله ری،

یئره گه لمه ز دیزله ری.

بو ای یامین قیزلاری 

که بین ک هسیر اوزله ری.

ته که م گئتدی مه ره نده، 

تاماشادی گه له نده.

کول باشینا ته که مین،

قایناناسی واله نده. 

ته که م ته که م آتلاما

قول-قیچیوی قاتلاما.

ساباه کی بایرام گه لیر،

گئدیب، چولده اوتلاما.

ته که م بیر اویون ائیله ر،

قووردلان قویون ائیله ر.

ییغار گیلان دویوسون،

چه پیشین تویون ائیله ر.

امیرالمومنین ته خته چیخاجاق،

یئزیدین بوینونا نوخدا ووراجاق،

شیرین شه ربه ت سو یئرینه آخاجاق.

سیزین بو ته زه بایرامینیز موباره ک.

آییز، اییلیز، گونوز، هفته ز موباره ک.

سولطان سر توووله ده باغلار بوز آتی،

اونون بوینوندا وار قیزیل ساعاتی،

خانلار، بیله ر بیزه وئرسین باراتی.

سیزین بو ته زه بایرامیز موباره ک.

آییز، اییلیز، گونوز، هفته ز موباره ک.

اته ک یازیلار:

 قایناق: تورک خلق ادبیاتی کیتابیندان، یازیچی علیرضا صرافی

Ardını Oxu - ادامه »

گردهمایی هواداران تراختور آزربایجان در حمایت از اورمو گولو

Ardını Oxu - ادامه »

ارگه نه گون عه ن عنه له ری

هر اولوسون یاشامیندا معیشه تینده  چوخلو بایراملار اولسادا، اونلاردان بیری داها آدلیم، داها سئویم لی اولور. آزربایجان تورک اولوسونون کئچیردیگی بئله بیر بایرام، ارگه نه قون دور(نوروز بایرامی).

گونه ش دونیانین گونئی یینین یاریم کوره سینده ن قوزئی یاریم کوره سینه کئچیدیگی واخت گئجه ایله گوندوز بیرله شیر. بو واخت قیش قورتاریر، یاز گه لیر. ائله ارگه نه گون بایرامی دا بو گونده کئچیریلیر. دئمه لی ارگه نه گون بایرامی یازین ایلک گونو، دوغانین جانلانماسی، توپراغین اویانماسی نین بایرامی دیر. اینسانلار ارگه نه گون بایرامی نین قارشینا چیخیرلار:

نوروز، نوروز باهارا،

گول له ر، گول له ر نوبارا،

باغچامیزدا گول اولسون،

گول اولسون بولبول اولسون ،

باهار گه لدی، باهار گه لدی، خوش گه لدی،

یورگون کونول اونو گورجه ک دیرگه لدی.

اکینچی اورون اکه جه گی توپراغین شومونا باشلاییر. باغبان مئیوه آغاجلارین قورو بوداغلارینی که سیب آتیر. اوشاقلار ارگه نه گون گولو، قارچیچه گی اوچون مئشه له ر، چولله ره اوز توتارلار.

ائل-اوبا، هه ر ائوده ارگه نه گون بایرامی نین گه لمه سینه آزی بیر آی قالمیش حاضیرلیق ایشله ری آپاریلیر. ائوله ر آغاردیلیر، پالتار-پالاز، قاب-قاجاق یویولور. حه یه ط-باجا سوپورولوب ته میزله نیر. هامی اوچون یئنی پالتار تیکیلمه گه جه د گوسته ریلیر.

ارگه نه گون بایرامی نین چه رشه نبه له رینده حه یه طله رده تونقال یاندیریلیر. تونقالین اوستونده ن هوپپانیب کوهنه ایلین آزار-بئزاری دا یاندیریلیر. اودون اوستونده ن هوپپانانلار بیر سیرا سوزله ر اوخونور:

آغیریلیغیم-اوغورلوغوم اودلاردا،

یازدا من له هوپپانمایان یادلاردا.

یاخود:

آغیر-اوغروم توکولسون،

اودا دوشوب کول اولسون،

یانسین آلوو ساچیلسین،

منیم به ختیم آچیلسین.

ارگه نه گون بایرامیندا قولاق فالینا چیخماق عه ن عه نه سی ده واردیر. قارانلیق دوشه نده توتوب قونشولارین دانیشیقلارینا قولاق آسماغا گئده ر له ر. ایلک ائشیدیله ن سوز توتولموش نی یه ته اویغون اولاراق یوزولور.

اودورکی، ارگه نه گون بایرامی آخشامیندا ائوله ر ده کونول آچان، اومود وئره ن دانیشیقلار دانیشیلمالی دیر. ارگه نه گون بایرامیندان ان چوخ یاییلمیش عه ن عه نه له رین بیری ده قورشاق ساللاماق دیر. داها چوخ اوشاقلار، جاوانلار قارانلیق دوشه نده ائوده ن ائوه گئدیب گه زیب باجادان، په نجه ره ده ن قورشاق ساللاییب بایرام پایی آلیرلار.

اونلارین قورشاقلارینا قوورقا، بویانمیش یومورتا، آلما، آرمود، اریک، قاوالی قوروسو، چئشیدلی شیرینی له ر باغلایرلار. 

آزربایجان تورک له رینین بویوک قوشاری شه ری یار"حیدربابایا سلام" اثه رینده بو قورشاق ساللامادان دانیشیب:

بایرام ایدی گئجه قوضو اوخوردو،

آداخلی قیز بی جورابین توخوردو،

هه ر که س شالین بیر باجادان سوخوردو،

آی نه گوزه ل قایدادی شال ساللاماق،

به ی شالینا بایراملیغین باغلاماق!

شال ایسته دیم منده ائوده آغلادیم،

بیر شال آلیب تئز بئلیمه باغلادیم،

قولام گیله قاچیب شالی ساللادیم،

فاطما خالا منه جوراب باغلادی،

خان نه نه می یادا سالیب آغلادی!

ارگه نه گون بایرامی سوفراسینا چئشیدلی یئمه ک له ر، چه ره ز، شیرین له ر دوزه رله ر. سه مه نی گول چیچه ک، گوزگو، سو، قیزیل اشیالار قویورلار. ائوده کی له رین هه ر بیرینین آدینا شام یاندیریلیر!

ایناما گوره، ارگه نه گون بایرامی آخشامیندا هه ر که س گه ره ک ائوینده اولسون. بیر ده هامی ده رد-قمی اونودوب شه ن اووقتلی اولمالی دیر. اوندا بوتون ایل آدام اوچون ائله بویله کئچه ر.

ارگه نه گون بایرامینین گونونده هامی یئنی گئمیله ر گئیب بیر-بیرینین ائوینه بایرام گوروشونه گئده ر، آرماغانلار آپارارلار. بایراملاشماغا گه له ن له ر اوچون سوفرایا ارگه نه گون موناسیه ت ایله بیشیریلمیش شه که ر بورا، پاخلاوا، قوغال بیرده باشقا شیزنیله ر، دوزولور. ارگه نه گون بایرامیندا کودوره تله ر اونودولمالی دیر. هئچ که س گه ره ک بیر-بیری ایله کوسولو قالماسین.

ارگه نه گون بایرامی یاددا بوللوق، بیری-بییرنه سئومه ک، گوزه للیک بایرامی کیمی قالیر.     

قایناق: سایان اویره نجی سئل درگی سی             

اته ک یازیلار:

اورون= محصول

قوشار= شاعر

Ardını Oxu - ادامه »

فاجعه ای که اورمو گولو را تهدید می کند

ارک قالاسی - گوناز تی وی: بررسی جامع دیدگاه ها و هشدارهای مختلف پیرامون فاجعه ای که اورمو گلو را تهدید می کند!

اورمو گولو بزرگترين درياچه ايران و دومين درياچه آب شور دنيا است که طی سال های اخیر در آستانه بحران خشکسالي قرار گرفته است و چنانچه مسئولان امر در اسرع وقت تدابیر مناسبی را نیاندیشند، دیری نخواهد پائید که کشورمان با خسارت جبران ناپذیری مواجه خواهد شد. نظر به اهمیت این مساله در زیر به بررسی جامع دیدگاه ها و هشدارهای مسئولان و کارشناسان مختلف نسبت به بحرانی که اورمو گولو را تهدید می کند، می پردازیم: 

1-مرگ تدريجي اورمو گولو را تهديد مي کند 

اورمو گولو بزرگترين درياچه ايران و دومين درياچه آب شور دنيا است که چند سالي است با مشکل بحران خشکسالي مواجه شده است. آب اين درياچه بسيار شور بوده عمدتا از رودخانه هاي زرينه رود، سيمين رود، گدار، بار اندوز، شهر چاي، نازلو و زولا تغذيه مي شود. اين حوضه با داشتن دشت هايي مانند دشت خانا(پيرانشهر)، سالماس، اورمو، تبريز، آذرشهر، مراغه، قوشاچای(مياندوآب)،ساووج بولاق( مهاباد)،سولدوز( نقده) و اشنويه يکي از کانون هاي ارزشمند فعاليت کشاورزي و دامداري در ايران به شمار مي رود. پارک ملي درياچه ارومو پس از مرداب انزلي از جالب ترين و نغزترين زيستگاه هاي طبيعي جانوران در ايران به شمار مي رود که در حال حاضر گونه هاي پستاندار، پرنده، خزنده، دو زيست و گونه ماهي، حيات وحش اين درياچه را تشکيل مي دهد. کاهش تدريجي و بدون بازگشت آب اورمو گولو نه تنها دوستداران محيط زيست را نگران کرده بلکه مجموعه تصميم گيران کشور را به تکاپو واداشته؟ است که چه بايد کرد؟ کارشناسان محيط زيست از چند سال پيش وضعيت اورمو گولو را بحراني اعلام کرده اند و معتقدند در صورتي که اقدامات لازم براي احياي اين درياچه انجام نشود، اورمو گولو خواهد خشکید. راه حل عملي چيست؟.برخي کارشناسان معتقدند عمده ترين عواملي که باعث نابودي اورمو گولو در سال هاي آينده مي شود، عوامل طبيعي چون خشکسالي، بالا رفتن دما و کمي ميزان بارش سالانه است و نيز سدبندهاي متعدد رودخانه هاي منتهي به درياچه مي توانند به طور کلي وضعيت زيست محيطي آن ناحيه را به هم بزند.به واسطه افزايش دما و کاهش بارندگي در هر سال به طور متوسط بين سه تا چهار ميليارد متر مکعب از آب  اورمو گولو تبخير مي شود که به دليل سطح وسيع درياچه نمي توان از اين ميزان تبخير گريزي داشت. عقب نشيني 120 هکتار اورمو گولو هشدار مهمي است براي اينکه شوره زار حاصل شده از اين عقب نشيني همه اراضي، مزارع، ساختمان ها و نواحي مسکوني و آبادي هاي اطراف را تهديد مي کند. کلانتري، مدير کل استان آزربايجان غربي وصل شدن برخي از جزاير به خشکي، از کار افتادن اسلکه ها و سختي در تردد شناورها، افزايش شوري آب و رسيدن املاح به 330 گرم در ليتر، توقف زادآوري آرتميا، گرفتار شدن پرندگان در نمک، ضعيف شدن پوشش گياهي جزاير و کاهش ميزان آب دهي چشمه هاي آب شيرين موجود در داخل جزاير را از مهمترين مشکلات پارک ملي اورمو گولو برشمرد.کارشناسان معتقدند با وزش باد، نمک موجود در شوره زارهاي پديد آمده به سوي اين اراضي و نواحي مسکوني هدايت و منتشر شده و همين امر موجب خشکسالي مي شود که تاثير مستقيم بر روي کشاورزي منطقه، سلامت مردم و افزايش مهاجرت ها خواهد شد. به اعتقاد برخي ديگر کارشناسان محيط زيست در صورتي که ورودي آب شيرين اين درياچه کم شود گونه هاي مختلف جانوري اين درياچه با تهديدات فراواني روبه رو هستند. اين در حالي است که اورمو گولو به دليل طبيعت مناسب براي زيست دايمي و موقت انواع پرندگان کمياب و نادر جهان شناخته شده است. به هر روي اين درياچه با دارا بودن جاذبه هاي بي شمار يکي از مناطق بي بديل ايران در جذب گردشگري و توريسم نيز به شمار مي رود و بي توجهي به حفظ آن مي تواند به حذف درآمدهاي ناشي از محل توريسم شود. اين در حالي است که اورمو گولو به دليل طبيعت مناسب براي زيست دائمي و موقت انواع پرندگان کمياب و نادر جهان و زيبايي هاي طبيعي سواحل و جزاير آن از سوي يونسکو به عنوان يک ذخيره گاه بيوسفري در جهان شناخته شده است. اورمو گولو در سال 1352 با مصوبه شوراي عالي محيط زيست به عنوان پارک ملي و در سال 1354 از سوي کنوانسيون رامسر به عنوان يکي از بهترين تالاب هاي بين المللي جهان به ثبت رسيد. در ميان سخنان کارشناسان سخنان ضد و نقيض هم زياد در اين خصوص گفته شده اما عموم کارشناسان و صاحب نظران معتقدند در نبود يک مديريت صحيح، درياچه مظلوم اورمو به روزهاي پاياني عمر خود نزديک مي شود. اما برنامه ريزي هاي لازم براي اخذ اعتبارات جهاني از سازمان ها و مراکز ذيربط بين المللي در شرايطي که بحران شديدي در اکوسيستم درياچه به وجود آمده کمک فراواني براي بهبود وضعيت موجود خواهد کرد. ضمن اينکه براي بندهاي انحرافي که براي استفاده از آب اين رودخانه جهت مصارف کشاورزي زده شده نيز بايد چاره اي انديشيده شود در غير اين صورت شوري آب درياچه به حد اشباع خواهد رسيد و در صورت تداوم اين روند، غلظت نمک درياچه افزايش يافته و جايگاه خود را از دست خواهد داد. در اين راستا سازمان حفاظت محيط زيست کشور با اجازه بهره برداري از نمک درياچه مي تواند ضمن ايجاد اشتغال در منطقه اقدام سودمندي در بهبود شرايط اکولوژيکي درياچه باشد و از تخريب حيات در آن جلوگيري شود. به هر حال وضعيت اورمو گولو بحراني تر از حرف هاي است که گفته شد و اميد است مسئولان و کارشناسان امر اين وضعيت بحراني را لمس کرده و براي آن چاره انديشي کنند.(1)

2-مسئول مرکز سنجش از راه دور:

سازمان مشخصي توليت نجات اورمو گولو را عهده دار شود

تبريز- مسئول مرکز سنجش از راه دور و GIS و عضو هيئت علمي رشته زمين شناسي دانشگاه تبريز، گفت: تنها راه نجات اورمو گولو از بحران کنوني تشکيل سازمان مشخص ومسوول است.          

به گزارش ايرنا، علي اکبر رسولي روز يکشنبه درجمع خبرنگاران اظهار داشت: سازمان مذکور مي تواند مطالعات چندجانبه، چند تخصصي جامع وهمچنين مانيتورينگ به هنگام درياچه را انجام دهد.

وي از بارور سازي ابرها به عنوان راهکارکوتاه مدت براي خروج اورمو گولو ازبحران اعلام کرد.

به گفته وي با انتقال آب از حوزه هاي مجاور درياچه مانند رودخانه ارس هنگام پرآبي، رودخانه زاب و درياي خزر ميتوان تا حدودي مشکل کمبود آب اورمو گولو را جبران کرد.

وي ادامه داد: مطالعات نشان مي دهد دردهه هاي اخير، به ميزان 40 درصد از مساحت درياچه وهمچنين چهارمترازارتفاع آن کاسته شده و حدود چهارميليارد مترمکعب آب نياز است تا اين کمبود جبران شود.

رسولي سازه هاي موجود برروي درياچه و همچنين درمسيررودخانه هاي منتهي به آن را عامل ديگردرکاهش آب درياچه بيان کرد.

وي گفت: ميان گذر موجود تعادل هيدرولو‍ژيکي واکولوژيکي درياچه را برهم زده است.

وي با اشاره به اينکه دماي اطراف درياچه به ميزان 20 درجه سانتيگراد افزايش و بارش باران نيز 25 درصد کاهش يافته است ، گفت: با ادامه اين شرايط خود درياچه نيز به نابودي خود کمک مي کند زيرا ‌کاهش سطح آب تبخير و تعرق راافزايش مي دهد.

وي هشدار داد خشک شدن اورمو گولو تهديدي براي منطقه وکشورهاي همسايه بوده و خسارات آن جبران ناپذيرخواهد بود.

وي گفت درصورت خشک شدن درياچه املاح برجاي مانده ازبادهاي گرم وارد شهرها شده وموجب بروز بيماريهاي ريوي ، چشمي خواهد شد.(2)

3-مسئول کمیته GIS دانشگاه تبریز:

سد سازی ها عامل خشک شدن اورمو گولو هستند

علی اکبر رسولی گفت: سد سازی ها عامل اصلی خشک شدن اورمو گولو هستند و از زمان بهره برداری از سدها روند خشک شدن دریاچه تشدید شده است.

به گزارش خبرنگار برنا از تبریز، علی اکبر رسولی در جمع خبرنگاران ضمن بیان مطلب فوق افزود: اورمو گولو همیشه یک سری نوسانات طبیعی داشته است اما در سال های اخیر از نظر ریاضی و آمار این نوسان روند معنادار منفی داشته است و متاسفانه با توجه به آخرین تصاویر ماهواره ای دریافت شده طی 5 سال گذشته سطح دریاچه 40 درصد و ارتفاع آن حدود 4 متر کاهش یافته و عمدتا در شرق و جنوب شرقی اتفاق افتاده و اخیرا در بخش های شمالی نیز شروع شده است.

وی تاکید کرد: در پدیده خشک شدن دریا عواملی زیادی چون افزایش دما، کاهش بارش، ایجاد سد بر سر راه ورودی ها و مصرف بی رویه آب در زراعت و آب شرب شهرها موثر هستند اما با توجه به اینکه بر روی همه رودهای مهم سد زده شده است و این سدها به جای جمع آوری آب به شدت آب را مصرف می کنند، عامل مهمی در خشک شدن اورمو گولو هستند.

علی اکبر رسولی اذعان داشت: باید هر چه سریع تر باید برای این مشکل راه حلی اندیشیده شود چرا که اگر به همین منوال پیش برود دریاچه خودش به خودکشی خود کمک خواهد کرد چرا که وقتی عمق کم می شود، میزان تبخیر نیز افزایش می یابد.

وی در خصوص چگونگی حل این مشکل افزود: به عقیده من در وهله اول باید یک مرکز دائمی مطالعات و مانیتورینگ با حضور اساتید و نخبگان ایجاد شود و یک ارگان یا سازمان ثابت، مسئولیت مستقیم این دریاچه را به عهده بگیرد و مطالعات چند جانبه و چند تخصصی هدفمند برای مدیریت بحران ایجاد شود تا بتواند مطالعاتی را که هم اکنون در دانشگاه تبریز انجام می شود به مرحله اجرا برسد.

وی انتقال آب دریاچه خزر و بارور سازی ابرها را از مهمترین و موثرترین راه حل ها برای جلوگیری از خشک شدن اورمو گولو دانست و گفت: اجرای تمام این فعالیت ها نیاز به همکاری و همیاری سازمان های مربوط دارد و تا وقتی مسئولان ما به انجام این کارها اعتقاد نیافته اند، کاری از پیش نخواهد رفت.(3)

4 -250 هزار هکتار از اورمو به شوره زار تبدیل شده است

دنیای‌اقتصاد - اورمو- صابر چهرقانی: مدیرکل حفاظت محیط‌زیست آزربایجان غربی گفت: بیش از 250 هزار هکتار از سطح اورمو گولو به دلیل عوامل مختلف به ویژه کم‌ آبی به شوره زار تبدیل شده است.

عباس‌نژاد افزود: خشکسالی چند سال اخیر، کاهش نزولات آسماني، بالارفتن دماي هوا، عدم استفاده صحيح و بهينه از آب در داخل حوزه آبريز، کنترل روان آب‌ها و احداث سازه‌هاي آبي، حفر چاه‌هاي آب و راندمان پايين آبياري در داخل حوزه آبريز اورمو گولو از مهم‌ ترین دلایل بروز این فاجعه زیست‌محیطی هستند.

وی اضافه کرد: سطح آب پارک اورمو گولو با وسعت 570 هزار هکتار در حال حاضر 2 و نیم متر پایین‌تر از سطح اکولوژیکی آن در شرایط عادی است.

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست آزربایجان غربی در ادامه نمک موجود در آب این دریاچه را در حالت فوق اشباع اعلام و اظهار کرد: در شرایط عادی میزان شوری آب این دریاچه 180 تا 220 گرم نمک در هر لیتر است که این میزان در شرایط بحرانی فعلی به 340 گرم در هر لیتر می‌رسد.(4)

5-در صورت تداوم روند فعلي؛ اورمو گولو محدود به مناطقي با عمق زياد مي‌شود.

حسن عباس‌نژاد امروز در گفتگو با خبرنگار فارس در اورمو با اشاره به اينكه از سال گذشته برنامه‌ مديريت اورمو گولو امضا شده است، اظهار داشت: يكي از مصوبات برنامه مديريت اورمو گولو ، ايجاد شوراي منطقه‌اي و كميته ملي اورمو گولو بود كه در اين كميته‌ها اولويت‌هايي براي برون رفت از اين وضعيت پيش‌بيني شده است.

وي بر تشكيل شوراي منطقه‌اي تاكيد كرد و افزود: تشكيل اين شورا بايد در سال‌هاي گذشته انجام مي‌شد.

اين مقام مسئول به برنامه‌هاي شوراي منطقه‌اي اشاره كرد و گفت: در اين شورا براي نجات اورمو گولو از حالت بحراني برنامه 25 ساله پيشنهاد شده است كه تبديل كشاورزي سنتي به صنعتي، انتقال آب از حوزه آبريز اورمو گولو ، احيا و بازسازي زيستگاه از جمله اين برنامه‌ها هستند.

عباس‌نژاد با بيان اينكه انتقال آب از حوزه‌هاي آبريز جنوب استان اقتصادي‌ تر به نظر مي‌رسد، تصريح كرد: بايد تا سال 2008 سهم حوزه آبي خود را از رودخانه‌ها مشخص كنيم كه در سطح استان آزربايجان غربي اقتصادي‌ترين حوزه‌ها، ارس و زاب هستند.

وي اضافه كرد: فاز مطالعاتي براي انتقال آب از حوزه‌هاي مجاور منطقه جنوب آزربايجان غربي توسط آب منطقه‌اي استان انجام گرفته است.

اين مقام مسئول با بيان اينكه ديرينه‌شناسي اورمو گولو نشان مي‌دهد در سال‌هاي گذشته وضعيت اورمو گولو بحراني‌تر از وضعيت فعلي بود، گفت: بايد به صورت علمي با بحران موجود در اين درياچه برخورد شود.

عباس‌نژاد اظهار داشت: تشكيل بانك اطلاعاتي اورمو گولو راهكاري براي خروج از اين معضل است.

وي عمده عامل ايجاد بجران درياچه را ناشي از وضعيت جوي ديگر كشورهاي جهان اعلام كرد و افزود: مديريت يكپارچه حوزه‌ها در ديگر كشورها وجود دارد كه در ايران اين مسئله بايد قوت بيشتري به خود بگيرد كه با تشكيل شوراي منطقه‌اي اين مسئله در ايران نيز محقق مي‌شود.

اين مقام مسئول با بيان اينكه اگر اورمو گولو با اين وضعيت پيش برود خشك نمي‌شود؟، تصريح كرد: در اين وضعيت فقط مساحت درياچه كوچك‌تر مي‌شود و اگر اينگونه پيش برويم اورمو گولو محدود به مناطقي با عمق زياد مي‌شود كه با كاهش مساحت، ميزان تبخير نيز كاهش مي‌يابد؟.(5)

6-پس روي آب اورمو گولو 200هزار هکتار شوره زار برجا گذاشت 

مديرکل حفاظت محيط زيست آزربايجان غربي گفت:  پس روي آب اورمو گولو بيش از 200 هزار هکتار اراضي شوره زار بر جاي گذاشته است.  به گزارش ايسنا،  مهندس عباس نژاد، در نشست خبري خود با بيان اين مطلب افزود:  ميزان آب فعلي اورمو گولو بين 300 تا 350 هزار هکتار است اما با گسترش اراضي نمک زار در آينده به علت وزش بادهاي غالب، اراضي کشاورزي 3 استان آزربايجان غربي، آزربایجان شرقي و کردستان در معرض خطر نابودي خواهند بود.  وي عنوان کرد: وضعيت کنوني اورمو گولو شديدا بحراني است و تعدادي از جزاير به علت کاهش سطح آب و همچنين خشکي بيش از اندازه درياچه به يکديگر چسبيده و تبديل به يک جزيره شده اند.  مديرکل حفاظت محيط زيست آزربايجان غربي با اشاره به اين که از نظر تراز اکولوژيکي هم اکنون سطح آب اورمو گولو 2/4 متر نسبت به سال 74 کاهش يافته است، اظهار کرد: سال 74 تراز اکولوژيک اورمو گولو 1274/1 متر بود اما اين ميزان در زمان فعلي با کاهش به 1271/6 متر رسيده است.  عباس نژاد اظهار داشت : مي توان گفت بارندگي هاي امسال 60 درصد از بارش هاي سال گذشته است.  وي با اشاره به اين که اورمو گولو از سه منبع آب هاي روان جاري،  نزولات آسماني و آب هاي زيرزميني تغذيه مي شود،  افزود: احداث سد،  کاهش نزولات آسماني که باعث فشار بر آب هاي زيرزميني شده، خشکي بيش از حد درياچه را به دنبال داشته است.  عباس نژاد در مورد مباحث عنوان شده مبني بر خشکي اورمو گولو تا يک دهه آتي گفت: بحث فوق نه قابل رد است و نه تاييد و معتقدم درياچه در ده سال آينده کاملا خشک نمي شود بلکه تبديل به يک حوضچه خواهد شد.  مديرکل اداره محيط زيست آزربايجان غربي با بيان اين که به زودي ديرينه شناسي اورمو گولو منتشر خواهد شد،  عنوان کرد:  اورمو گولو امروز نيازمند جايگزيني مديريت علمي به جاي سنتي است تا به اين وسيله بتوان از خشکي آن جلوگيري کرد.(6)

7-پارک ملي اورمو گولو چشم به راه نجات از خشک شدن

تبريز- اورمو به عنوان بزرگ ترين پارک ملي کشور در سال هاي اخير با خطر کاهش وسعت مواجه بوده و نجات آن از اين وضعيت نيازمند دستاني نجات بخش و عزمي ملي است.   

به گزارش ايرنا، اورمو گولو دومين درياچه شور جهان به وسعت حدود پنج هزار کيلومتر مربع در آزربایجان و ما بين استان هاي آزربايجان غربي و آزربایجان شرقي و درحوزه آبخيزي به مساحت پنجاه هزار کيلومتر مربع واقع شده است.

اين درياچه که به وسيله تعدادي تالاب اقماري لب شور و شيرين احاطه شده، بزرگترين پارک ملي ايران بوده که در فهرست کنوانسيون رامسر نيز به ثبت رسيده است.

متاسفانه در دهه اخير به دليل کاهش شديد ورودي آب و در نتيجه افزايش شوري ، اين درياچه در شرايطي بحراني قرار گرفته و اين مساله و مشکلات ديگر نظير آلودگي، تخريب سرزمين و غيره، تنوع زيستي با اهميت بين المللي اورمو گولو و نيز ساير منافعي که از آن عايد جوامع مي شود را تهديد مي کند.

مهدي ضرغامي، عضو هيات علمي دانشکده عمران دانشگاه تبريز در اين خصوص با تاکيد بر بحراني بودن شرايط درياچه اروميه گفت: 35 درصد کمبود آب اورمو گولو  به دليل سدسازي هاي بي رويه در مسير رودخانه هاي منتهي به آن مي باشد.

وي افزود: ميزان آب ورودي به اورمو گولو سالانه هفت ميليارد متر مکعب است ولي بيشتر آن توسط استان هاي آزربايجان شرقي، آزربايجان غربي و کردستان مصرف و به اين درياچه نمي رسد.

وي ادامه داد : اعلام نظر قطعي در خصوص اين که سدسازي در اطراف اين درياچه صحيح بوده يا نادرست، کار بسياري دشواري است و نياز به مطالعات جامع علمي دارد و آنچه واضح و مبرهن مي باشد اين است که ما بايد مصرف آب رامديريت کنيم.

ضرغامي همچنين با اشاره به تاثيرات منفي ساخت ميانگذر بر روي اورمو گولو گفت: اين سازه موجب تغيير غلظت نمک در دو طرف پل شده و زندگي آبزي ارزشمند آن يعني آرتيميا را به خطر انداخته است.

وي تغييرات اقليمي را اصلي ترين عامل خشک شدن درياچه عنوان کرد و گفت : گرچه کنترل تغييرات اقليمي تا حدودي از دسترس ما خارج است و لي مي توان با مديريت صحيح، ميزان خسارات را به حداقل رساند.

استاد دانشگاه تبريزخاطرنشان کرد: نهاد هاي اداري مرتبط با آب بايستي هماهنگي بيشتري با هم داشته و ارتباط خود را با دانشگاهها حفظ و در تصميم گيري هاي خود، به مسايل اجتماعي، اقتصادي و زيست محيطي به صورت توام توجه کنند.

پروفسور علي اکبر رسولي ، استاد زمين شناسي دانشگاه تبريز نيز در اين خصوص با استناد به نتايج پژوهش هايي که از منظر اقليم و کاربرد فناوري هاي سنجش از راه دور (GIS) در دانشگاه تبريز انجام شده گفت: تغييرات تراز آب اورمو گولو و همچنين تغييرات ورودي آب به آن از سال 1344 تاکنون منفي بوده و بيلان آب اورمو گولو  در حال کاهش است.

وي، با تاکيد بر بحراني بودن وضعيت اورمو گولو از نظر زيست محيطي خاطر نشان کرد: محيط زيست اورمو گولو براي آرتيميا و ساير جانداران اين زيست بوم، درحال تخريب بوده و حداقل سه تا چهار ميليارد متر مکعب آب نياز است تا اين درياچه به حالت عادي برگردد.

رسولي همچنين به کاهش پوشش گياهي اين درياچه در سالهاي اخير اشاره کرده و گفت: ميزان بارش نيز به صورت معني داري در منطقه در حال کاهش است.

وي مناطق جنوب شرق و شرق اورمو گولو را بيشتر از ديگر مناطق آن در معرض تهديد دانست و ادامه داد: اين مناطق به دليل شرايط مورفولوژي و ميزان زياد رسوبات در خطرند.

وي تاکيد کرد: بحراني که ما امروز با آن مواجه هستيم بحران مديريتي بوده و دليل بروز آن نيز آن است که متاسفانه مسوولان ما به محيط زيست مسوولانه نمي نگردند و اين مهم چالش هاي بزرگي را به وجود آورده است.

استاد دانشگاه تبريز خاطر نشان کرد : برگزاري جلسات متعدد و فعاليت هاي نرم افزاري مشکلات اورمو گولو را حل نمي کند و مسوولان بايد با تصميم گيري صحيح وارد عرصه عمل شوند.

وي راهکارهايي نيز براي خروج از بحران ارايه کرد و گفت: براي جلوگيري از کوچک شدن و تخريب بيش از حد درياچه اروميه ابتدا بايد بحران مديريتي را حل کرده و سپس با تدابيري مانند انتقال آب از درياها يا رودخانه هاي ديگر تا حدودي مشکلات را رفع کرد.

رسولي خاطر نشان کرد : با انتقال آب از رود ارس يا درياي خزر البته با رعايت شرايط اکولوژيکي و به شرط عدم برهم زني تعادل زيست محيطي و هم چنين کاهش سدسازي در مسير رودخانه هاي منتهي به آن مي توان تا حدودي از خشک شدن اين درياجه مهم و با ارزش جلوگيري کرد.

وي همچنين تاکيد کرد: طرح بارور سازي در کشور ما موفق نبوده ونمي توان به اين روش اميد بست.

مدير عامل آب منطقه اي آزربايجان شرقي ، طرح انتقال آب از درياي خزر براي جبران کسري آب اورمو گولو را يک رويا دانست و گفت : بارورسازي ابرها راه ميانبر براي نجات اين درياچه است.

ارسلان هاشمي يادآور شد : نزديکترين راه براي تامين آب مورد نياز استفاده از فناوري بارور سازي ابرها است که در دور سوم سفر هيات دولت به آزربايجان شرقي نيز به تصويب رسيد.

وي با اشاره به بومي شدن اين تکنولوژي و استفاده از متخصصان منطقه در اجراي آن ادامه داد: بايد با اين مساله با آرامش برخورد و راهکارها و پيشنهادات را براي بومي کردن اجراي طرح مشخص و استخراج کنيم.

علي نجفي ، نماينده طرح حفاظت از تالاب هاي ايران در آزربايجان شرقي نيز در اين ارتباط گفت: با توجه به تهديدهاي پيش روي درياچه اروميه سازمان حفاظت محيط زيست با همکاري و پشتيباني فني و مالي تسهيلات جهاني محيط زيست و دفتر برنامه عمران ملل متحد پروژه اي براي تدوين و عملياتي سازي يک برنامه مديريتي جامع براي درياچه اروميه و چند تالاب مهم ديگر درقالب طرح بين الملل حفاظت از تالاب هاي ايران تعريف نموده است.

وي اظهار اميدواري کرد در قالب اين طرح و تهيه برنامه هاي نرم افزاري سازمان هاي مربوطه بتوانند تا حدودي جلوي تخريب اين درياچه را بگيرند.

کارشناسان اتفاق نظر دارند که شرايط اورمو گولو بحراني تر از آن است که مسوولان با برگزاري جلسات مختلف و تهيه نرم افزار بتوانند کاري براي حفاظت از آن انجام دهد و آن چه نياز امروز اين درياجه است تدبير مسوولانه و عملياتي ساخت تدابير اتخاذ شده است.(7)

8-فرماندار اسکو از خشک شدن اورمو گولو تا 7 سال آینده خبر داد.

آفتاب - سرویس اجتماعی: فرماندار شهرستان اسكو در استان آزربایجان شرقی با اشاره به این‌كه این شهرستان بیش‌ترین نوار ساحلی را با اورمو گولو دارد و این ظرفیت از جذابیت‌های منطقه برای گردشگران به‌شمار می‌آید، گفت: مسأله‌ خشک شدن این دریاچه، یک مشكل ملی است كه باید در سطح دولت و مجلس به آن رسیدگی شود. ما پیش‌بینی می‌كنیم، این دریاچه تا هفت‌سال آینده خشك شود، در این صورت طبق برآورد ما، ‌٨٠٠ كیلوگرم نمک به‌ازای هر ایرانی در این منطقه تلنبار می‌شود.

یونس فاتح در گفت و گو با ایسنا گفت: نظریه‌ مطرح ما برای جلوگیری از این اتفاق، هدایت آب از دریاچه‌ خزر به اورمو گولو است. البته باید روی نظریه‌های دیگر هم كار شود تا از این اتفاق كه خسارت سنگینی برای كشور به بار می‌آورد، جلوگیری كنیم.

فاتح ادامه داد: در تمام دنیا، هزینه پرداخت می‌شود تا كشت و زرع انجام شود؛ اما در برخی نقاط باید هزینه‌ی نكاشتن پرداخت شود؛ برای نمونه، در استان‌های آزربایجان شرقی و آزربایجان غربی به‌جای یك‌میلیون تن، شش‌میلیون تن محصول برداشت می‌شود و این آسیبی برای منطقه است. بنابراین برای حفظ منابع طبیعی باید به این موضوع بیش‌تر توجه كنیم.

فرماندار شهرستان اسكو اضافه كرد: سدهای ایجادشده در اطراف اورمو گولو، جلوی آبریزی آن را گرفته‌اند و برداشت از چاه‌های منطقه نیز بدون نگاه فنی و مهندسی است. باید در این‌باره جدی‌تر برنامه‌ریزی كرد، چون با خشك شدن اورمو گولو، فاتحه‌ كشاورزی هم خوانده می‌شود.(8)

9- اورمو گولو 7 سال دیگر خشك می‌شود

«7 سال دیگر اورمو گولو به شوره زاری به وسعت 4 هزار كیلومتر مربع تبدیل می‌شود كه كمترین پیامد آن، تغییر آب وهوای منطقه، پیشروی نمك به سمت اراضی كشاورزی و تخریب آن و خالی شدن صدها روستا ازسكنه است.»

این گفته رئیس پژوهشكده آرتمیای دانشگاه اورمو ، بیش از هر چیز نشان از عمق فاجعه‌ای دارد كه آرام آرام یكی از زیباترین زیستبوم‌های كشوررا به كام خود می‌كشد.

ناصر آق در گفت‌وگو با همشهری گفت: ورودی آب به اورمو گولو در سال‌های پرآبی 6 میلیارد متر مكعب بود كه به همین اندازه هم تبخیر وجود داشت؛ اما طی چند سال اخیر به‌ دلیل ساخت سد دربالادست وجلوگیری از حق آبه، این میزان به یك ونیم میلیارد متر مكعب در سال كاهش یافته، این در حالی است كه تبخیر به همان میزان وحتی بیشتر ادامه دارد. دراین میان، آنچه به نگرانی‌ها دامن می‌زند خشكسالی وتقریبا به صفر رسیدن نزولات جوی است.

وی  افزود: با آنكه شواهد موجود نشان می‌دهد خشك‌شدن این زیستبوم بی‌نظیرجدی است، اما اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از این فاجعه روند كندی دارد.

برای نمونه، قراربود بخشی از آب رود زاب را به سمت دریاچه منحرف كنند اما   مطالعات مرحله یك این طرح حیاتی  پس از 4 سال به پایان رسیده وچنانچه با همین كندی ادامه یابد، عملیات اجرایی آن زمانی به نتیجه خواهد رسید كه كار از كار گذشته است؛ نوشداروی پس از مرگ سهراب!

پیشروی نمك

آق، با هشدار نسبت به وضعیت بحرانی اورمو گولو تصریح كرد: سطح آب دریاچه درمقایسه با زمان مشابه در سال گذشته 40 سانتی‌متر پایین رفته است وبا توجه به خشكسالی پیش رو مشخص نیست تا پایان سال تاچه اندازه به وسعت خشكی‌های اطراف دریاچه افزوده شود.

میزان شوری آب نیز به 320 گرم در لیتر رسیده، به همین دلیل كف دریاچه درمناطق كم عمق از نمك پوشیده شده و درمناطق پرعمق هم رسوب‌ گذاری نمك قابل مشاهده است.ضمن اینكه می‌توان پیاده بین جزایر تردد كرد در حالی كه تا پیش از این عمق آب در حد فاصل این جزایر به 5 متر می‌رسید.

به گفته این پژوهشگر، شوری بیش ازحد سبب شده تا این زیستبوم كه روزگاری میزبان صدها هزار فلامینگو وهزاران پرنده كوچنده دیگر بود، اهمیت خود را به‌عنوان یك مسیر بین‌المللی پرندگان مهاجر از دست بدهد.

به خاطر همین وضعیت بحرانی، جمعیت آرتمیا دراین دریاچه نسبت به سالهای 75و76 تا40 برابر كاهش یافته است و با آنكه برداشتی صورت نمی‌گیرد، اگر این ذخایر بازسازی نشود در آینده، اثری از این آبزی ارزشمند باقی نخواهد ماند.(9)

منابع:

(1)- ابتکار نسخه شماره 1183 -  1387/02/09  

(2)-خبرگزاری جمهوری اسلامی (ايرنا) / کد خبر 999178، زمان مخابره:  1388/12/16 - 16:46:20

(3)-برنانیوز يکشنبه ۱۶ اسفند ۱۳۸۸ ساعت ۱۴:۴۵

(4)-دنیای اقتصاد  شماره روزنامه: 2032، يكشنبه 16 اسفند 1388 مقارن با 20ربيع الاول1431 ، 7march2010

(5)-فارس نیوز  شماره:8812150045 ، 88/12/15 - 09:16

(6)-مردمسالاری ، نسخه شماره 2307 - 1388/12/15

(7)-خبرگزاری جمهوری اسلامی (ايرنا) / کد خبر 988802 ، زمان مخابره:  1388/12/11 - 12:38:7

(8)-آفتاب نیوز جمعه ۳۰ بهمن ۱۳۸۸ ساعت ۱۴:۳۴ به نقل از ایسنا

(9)-همشهری آنلاین جمعه 27/2/

بر گرفته از سایت دکتر اکبر اعلمی

www.akbaralami.com

Ardını Oxu - ادامه »

تبریز سسی خبر قوروپونون اورموگؤلؤنون قوروماسی ایله باغلی بیلدیریسی

نئجه كي بيليرسينيز اورمو گؤلو آزربايجان توپراقلاريندا اولان  بويوك بير درياچه دير . اوزمانلارين اورمو گؤلؤنؤن ياواش ـ ياواش قوروماسي بارده كي وئرديگي هوشدارلارا باخماياراق منطقه ده اولان سو منبع لرينين موديريتينين دوز اولماديغي ، او جومله ده ن : اورمو گؤلؤنو تغذيه ائده ن چاي لارين اوستونده چئشيدلي سد لرين اينشاسي

 ، گؤله تؤکولن سولارين باشقا ايستيقامتلره مجراسيني دييشمک ، گؤلؤن ياشام طرزي ني دقیق مطالعه ائتمه ده ن تبریزله اورمونو بیرله شدیره ن کورپونون ( شهید کلانتری ) وورولماسي و هابئله كئچميش ايللرده ياغينتينين آز اولدوغو ايله ايلگيلي بو زيست محيطي فاجيعه نين قاباغين آلماق و گؤلؤن قورویوب ارادان گئتمه مه سي اؤچؤن اولكه نين محيط زيست مسئوللاري طرفینده ن ، هئچ بيرتدبيرلري گؤرؤلمور . محيط زيست مسئوللارينين گزارشي اساسيندا اينديه ده ك اورمو گؤلؤنؤن 150 هيكتاري دوزلاقا چئوريليب  6 متير سويوندان آزاليبدير . ائکولوژي اوزمانلارينين دئديگينه گؤره اگر بو باره ده جيدي بير ايش گورولمه سه اورمو گؤلو 6 الي 7 ايلين ايچريسينده تمامن ارادان گئديب  صحرايه چئوريله جك و منطقه نين اقتصادي و اجتماعي ياشامين خطرله اؤزبه اؤز ائده جك .

آزربايجانين گؤزه ل گليني اولان دونيا شؤهرتلي ، اورمو گؤلؤنؤن قوروما سينا اعتيراض اولاراق آزربايجانين ايدمان ساحه سينده اولان تراختور آزاركئش لري طرفينده ن مدني بير شكيلده قيرميز بايراقلار الده اولماقلا چئوره گؤنؤنده ( فروردين آينين 13 ـ ده ) اورمو گؤلؤنو باغريميزا باسماغا چاغيريبلار . بو بيلديريشده ايسته لينيب عاييله وي شكيلده اورمو گؤلؤنه گئدیب نمادين بير حركت ده هر كس بير ميقدار سو درياچه نين كي هر ايل ياريم متیر سويوندان آزالیر و بو سببده ن باعث اولور سویون شورلوغو حددينده ن آرتيق اولوب اورادا یاشایان حشرات اوزه ل لیکله آرتيما نين نسلي آرادان گئتسين ، سو توكوب تا محيط زيست مسئوللارينين آرتيقراق حمايه سيني آذربايجانين گؤزه ل گليني نده ن شاهيد اولاق .

تبريز سسي خبر قوروپو دؤنيا شؤهرتي اورموگؤلؤنؤن نجاتي اوغروندا و زيست محيطي فاجيعه نين قاباغي آلینماق مقصدی ایله تراختور آزاركشلرينین موراجیعتینی دستکله ییب و بوتون آزربايجان سئورلرده ن فعال شکیلده ايشتيراك ائتمه لريني ریجا ائدیریک

گؤروشوموز : چئوره گونو ( فروردين آينين 13 ـ ده )  ساعات 12 ـ ده اورمو گؤلو كؤرپوسو

Qaynaq

Ardını Oxu - ادامه »

Ethnic cleansing in the region

Article via e-mail about the ethnic cleansing by the PKK and the cities of South East Turkey Kurdalisation to the pen, Mr. Ozcan pehlevanoglu Written resived me respectively. In this paper, citing author of the article author Behic Qlic newspaper Yeni asir (New Age)Turkey, to study ethnic purification and enforce immigration people leave Turkey from East to West, especially in the tub, Elazig and cities south and South East Turkey and Turkish government passive role and actions, or insufficient government passivity is paid.Then mentioned examples of Erbil, Sulaymaniyah and forced to leave Mosul peaple Turks and Kurds to replace references to and reminds Erdogan government deliberately indifferent to this process remains. 

Like the same indifference and Kurds supporting measures (indirectly) by the government at the time of president Khatami starting in the next administration has continued, first A plan to attract some votes Kurds began Filler mouthed slogans and election Some Kurds from the city cracking predominantly due to apathy majority people wealthy mafia lobby to leave the executive and legislative body of the country was created. Mr. Mousavi(last Prime Minister), even states in the revolution to leave compulsory leave TurkishPeople

, Jaldian, Khana, Oshnavieh and all southern cities of West Azerbaijan ninety years ago with similar actions to terrorist groups, remain indifferent and do not take effective measures. Author -Taymaz  Urmulu- remember that the terrorist groups from ordinary people were heavily supported the threats, assaults and murder cases of officials and teachers leave Urmia and other cities were sent to these regions act would. Threat and then later threatening to do garrison occupied Mahabad revolutionary action in the first month and most military and their families were expelled from the city. Then turnPeople

 was normal with the same methods were displaced from their homeland. Note to society is still a backward society and family or tribe with extensive livelihoods Shepherd and Gray border smuggler and based on tribal relations and has feudality relationship. So foreign powers and terrorist forces can easily coordinate with feudal leaders.

First U.S. attack in Iraq in the north of country Hosting are parties to terrorists. South and South East of Turkey The Host is the resort to terrorism. Syria in the past thirty years Game Time for a training camp and local terrorists to hide members of these groups has been.West and North West of Iran, especially in the past thirty years he has been the scene of terrorism.Governments of Iran during a mistaken analysis of the structural weaknesses and the real situation in the animal groups gradually Pan Iran have been trying to harness that Kurds have to use card. While the Islamist government in Turkey the government because the executor code and why sentences are Europe and the U.S. toppled the Iraqi government that does not have the will to grasp or log internal conflicts and government of West which apparently opposes animal deception PanIranism has been, indeed, terrorist groups that several hundred units of the center years ago, guided the actions are fully evaluated and planned step by step and moment to moment, however creepy but come forward with firm resolve. It seems that as the series history and Azerbaijan to the problem mentioned in the third crisis center established Armenia  Israeli government of autonomous Iraqi Kurdistan into any third triangle area can be left , Iran and Turkey  Governments analyzes the wrong turns here. Brothers and sisters is serious! Weshould know and knowledge transfer to our naition , and we have left to remember not help but leave! 

Urmulu Taymaz

Ardını Oxu - ادامه »